Abdullah Nergiz
-
Ayrılmaz Parçalar
Küreselleşme ve havayolu sektörü, bir bütünün ayrılmaz parçaları durumunda. Kim ne derse, desin. Artık havayolu sektörü yeni dünyanın, yeni kıtanın, görünmez kıtanın veya her ne şekilde tanımlarsanız tanımlayın, 2000’li yılların şartlarına göç etmek durumunda. Bir yandan “şu kadar yabancı yolcu taşıyoruz, şu kadar transit yolcumuz var” deyip, diğer taraftan da ‘bayrak taşıyıcı” kavramının koruması ardına…
-
Hassas Dengeler
Geçen haftaki yazımda da belirttiğim gibi küreselleşme olgusunun bir numaralı unsuru internet ise ikinci sırada da havayolu sektörü geliyor. İnternette tanışan kişilerin yüz yüze görüşme isteği ancak hızlı ve emniyetli ulaşım sayesinde mümkün oluyor. İstanbul’da oturan birinin Buenos Aires’teki arkadaşıyla hemhal olması başka nasıl mümkün olabilir ki? Tabiidir ki havayolu sektörünün bu “küresel” özelliği, sektörü…
-
Gerçekten de Luft ‘Hansa’
Hansa kelimesi, Orta Çağ sonları-Yakın Çağ başlarında Kuzey Avrupa şehirlerinin aralarında kurmuş oldukları ticarî ve askerî birliği temsil eder. Bir bakıma şu anki Avrupa Birliği’nin küçük bir prototipidir Hansa Birliği. 20. yüzyılda Almanya’nın bayrak taşıyıcı şirketi olarak ortaya çıkan Lufthansa’nın adında “Hansa” kelimesinin olması bir tesadüf olmasa gerek. Özellikle son bir kaç yıl içerisinde yaptığı…
-
Havayolu Sektörü Nasıl Kurtulur?
İnsanları bir yerden bir yere, tabiatına aykırı bir şekilde taşıdığı için havayolu sektörü daha ilk yıllarından itibaren herkesin ilgisini çekmiştir. Özellikle başlangıç yıllarındaki pahalı bilet fiyatları, havayolu seyahatini adeta elit bir zümrenin tekeline mahkum bırakmıştı. Bu durum havayolu sektörüne olan merakı daha da artırmıştı. Her gün karayolunda onlarca trafik kazası olduğu halde bunları kimse umursamazken,…
-
Havayolu Sektöründe Arz – Talep İlişkisi
Havayolu sektörünün kurtuluş reçetesini vermeden önce aklımıza takılan başka bir konuya değinmek istedik. Klasik iktisat teorisinin en temel kaidelerinden bir tanesi, bir ürün veya hizmetin fiyatının arz miktarı ile talep miktarının kesiştiği noktada oluşmasıdır. Bu durumun gerçekleşmesi için bazı şartlar gerekmektedir. Tam rekabet, simetrik bilgi akışı gibi. Klasik teorideki fiyat oluşma biçimini göz önüne alınca,…
-
Çölün Kanatlı Misafirleri
Havayolu 101’in yayın hayatına başladığı 2006 yılında kaleme aldığım ilk konulardan bir tanesi, çöle parketmiş uçaklardı. O dönemde ABD sivil havayolu sektörü her zamanki bilindik krizlerinden birisini yaşamakta ve çöle park edilen ıskarta uçak sayısı git gide artmaktaydı. Göbeğinde olduğumuz küresel iktisadî kriz esnasında durum nasıl diye küçük bir araştırma yapıldığında, durumun tahmin edilenden de…
-
Uçakla Seyahat Eden İlk Türk Kadın
Uçağa binen ilk Türk kadını kim; biliyor musunuz? Bu sorunun cevabını bulabilmek için, Osmanlı Devleti’nin son yıllarındaki İkinci Meşrutiyet dönemine geri gitmemiz gerekiyor. 23 Temmuz 1908 tarihinde ilan edilen meşrutiyetin ardından, toplumun bir çok katmanında olduğu gibi, kadınlar arasında da hareketlilik başlamıştı. Çeşitli örgütlerin bünyesinde bir araya gelen kadınlar, daha fazla hak ve özgürlük için…
-
Yolcu Uçaklarına Yapılan Saldırılar
Havada yaşanan her kaza ayrı bir trajedi ihtiva eder. Yolcu uçaklarının askerî yöntemlerle düşürülmesi ise belki de “trajedi-ötesi” olarak nitelendirilebilir. Sivil havacılık tarihine baktığımızda, 1930’lardan günümüze, bu şekilde onlarca saldırının meydana geldiğini görüyoruz. Şimdi bunların arasından en fazla ses getiren altı olaya kısaca değinelim. (Son güncelleme tarihi: 30 Aralık 2024) Korean Air (KE 007) 1…
-
Bermuda II Anlaşması
Ancak anlaşmaya varılması öncesinde iki taraf arasındaki gerginlik bir ara öylesine yükseldi ki, transatlantik uçuşlarının iptal edileceği söylentisi tüm havayolu sektörünü sarmıştı. Sonuçta İngiltere, kendi havayolları için ABD’den ekstra slot hakkı kazanırken, Amerikan havayollarının Londra ve Hong Kong ötesine yolcu taşıma hakkı (beyond) iptal edildi. Heathrow ile ABD arasındaki uçuş hakkı, Amerikan havayolları arasında Pan…
-
Petrol Şoku
Uçak kaçırma olayları ve kazaları bir yana bırakırsak, 1970’li yıllarda havayolu şirketlerini en fazla zorlayan ticarî etken, 1973 yılında yaşanan petrol şokuydu. Arap ülkelerinin, İsrail ile aralarında meydana gelen Yom Kippur savaşının ardından uyguladıkları petrol ambargosu, fiyatların tüm dünya genelinde ciddi bir artış göstermesine sebep oldu. Doğal olarak, toplam maliyetler içindeki akaryakıt giderleri bir hayli…
-
TK981
1970’ler hızlı gelişimin yanı sıra sivil havacılık tarihinin çok büyük iki kazasına da şahitlik etmiştir. Artan hava trafiği her zaman için beraberinde yeni kısıtlar getirmiştir. Gerçi teknolojik gelişmeler bu sıkıntıların çoğunu bertaraf edebiliyordu. Ancak iş, makine kontrolünden çıkıp da insan dikkatine bağımlı olunca, büyük kazalar da kaçınılmaz hale geliyordu. 3 Mart 1974, Türk Hava Yolları…
-
Concorde
1976′da, yıllardır süren çalışmalar meyvesini vermiş, ilk süpersonik (sesten hızlı) uçak Concorde, 21 Ocak 1976’da British Airways ve Air France’ın filolarında Londra – Bahreyn ve Paris – Rio hatlarında hizmete girmiştir. Aslında bir çok devlet sesten hızlı yolcu uçağı üretmek için araştırmalarda bulunuyordu. Ancak maliyetlerin çok yüksek olması çoğunu daha yolun başında caydırdı. Buna karşın…