Mâli Durum
-
Business Class Öldü mü?
İktisatçıların anlaştıkları tek bir konu vardır; o da “anlaşamamaktır”. Benzer bir şekilde, havayolu sektöründe idareci pozisyonunda bulunan kişiler de kabin içi konfor konusunda bir türlü anlaşamamaktalar. Belki de anlaştıkları tek konu da budur. Çok uzun bir aradan sonra ilk kez yıllık bazda zarar açıklayan Ryanair’in agresif-kâhin lideri Michael O’Leary yine özlü sözlerinden birisini zikretmiş. “Business…
-
Marginal Cost with Wings
ABD iç hat pazarında 1978 yılında gerçekleştirilen deregülasyonda önemli rol oynayan, CAB’nin başkanı konumundaki Alfred Kahn’ın bir sözü. Ne kadar doğru olduğu son derece tartışmalı: “We thought that an airplane was nothing but a marginal cost with wings.” “Bir uçağın, kanatları olan bir ‘marjinal maliyet’ olduğunu düşündük.”
-
Hassas Dengeler
Geçen haftaki yazımda da belirttiğim gibi küreselleşme olgusunun bir numaralı unsuru internet ise ikinci sırada da havayolu sektörü geliyor. İnternette tanışan kişilerin yüz yüze görüşme isteği ancak hızlı ve emniyetli ulaşım sayesinde mümkün oluyor. İstanbul’da oturan birinin Buenos Aires’teki arkadaşıyla hemhal olması başka nasıl mümkün olabilir ki? Tabiidir ki havayolu sektörünün bu “küresel” özelliği, sektörü…
-
Gerçekten de Luft ‘Hansa’
Hansa kelimesi, Orta Çağ sonları-Yakın Çağ başlarında Kuzey Avrupa şehirlerinin aralarında kurmuş oldukları ticarî ve askerî birliği temsil eder. Bir bakıma şu anki Avrupa Birliği’nin küçük bir prototipidir Hansa Birliği. 20. yüzyılda Almanya’nın bayrak taşıyıcı şirketi olarak ortaya çıkan Lufthansa’nın adında “Hansa” kelimesinin olması bir tesadüf olmasa gerek. Özellikle son bir kaç yıl içerisinde yaptığı…
-
Havayolu Sektörü Nasıl Kurtulur?
İnsanları bir yerden bir yere, tabiatına aykırı bir şekilde taşıdığı için havayolu sektörü daha ilk yıllarından itibaren herkesin ilgisini çekmiştir. Özellikle başlangıç yıllarındaki pahalı bilet fiyatları, havayolu seyahatini adeta elit bir zümrenin tekeline mahkum bırakmıştı. Bu durum havayolu sektörüne olan merakı daha da artırmıştı. Her gün karayolunda onlarca trafik kazası olduğu halde bunları kimse umursamazken,…
-
Havayolu Sektöründe Arz – Talep İlişkisi
Havayolu sektörünün kurtuluş reçetesini vermeden önce aklımıza takılan başka bir konuya değinmek istedik. Klasik iktisat teorisinin en temel kaidelerinden bir tanesi, bir ürün veya hizmetin fiyatının arz miktarı ile talep miktarının kesiştiği noktada oluşmasıdır. Bu durumun gerçekleşmesi için bazı şartlar gerekmektedir. Tam rekabet, simetrik bilgi akışı gibi. Klasik teorideki fiyat oluşma biçimini göz önüne alınca,…
-
Çölün Kanatlı Misafirleri
Havayolu 101’in yayın hayatına başladığı 2006 yılında kaleme aldığım ilk konulardan bir tanesi, çöle parketmiş uçaklardı. O dönemde ABD sivil havayolu sektörü her zamanki bilindik krizlerinden birisini yaşamakta ve çöle park edilen ıskarta uçak sayısı git gide artmaktaydı. Göbeğinde olduğumuz küresel iktisadî kriz esnasında durum nasıl diye küçük bir araştırma yapıldığında, durumun tahmin edilenden de…
-
Alitalia En Sonunda İflas Etti
İtalyanlar sonunda rahata erdi 🙂 Günlük zararı 2 milyon Euro’ya çıkmış olan Alitalia en sonunda iflas başvurusunda bulundu. İlerleyen günlerde büyük çaplı işten çıkarma durumu olabilir. E, ne anladık bu işten? Zamanında Air France’a satılmış olsaydı, hem Alitalia iflas etmemiş olacaktı hem de işten çıkarma sayısı sınırlandırılacaktı. İlginç bir durum. Alitalia’nın yerine kurulması bir bakıma…
-
British Airways – 2. Çeyrek Sonuçları
Fırlayıp giden petrol fiyatlarının etkisi, bu yılın ilk çeyreğine ait malî sonuçlarda pek hissedilmemişti. Ama yavaş yavaş açıklanmaya başlayan ikinci çeyrek sonuçları, akaryakıt giderlerinin ne boyutlara vardığını çok daha iyi gösteriyor. British Airways’in ikinci çeyrek kârı geçen seneye göre tam %88 oranında azalarak sadece 37 milyon Pound olarak gerçekleşti. Firmanın bu yıl boyunca günde ortalama…
-
Northwest de İşten Çıkarıyor
Yılın ilk çeyreğinde sıkı bir zarar açıklayan ve Delta ile birleşme süreci devam eden Northwest, işten çıkarma kararını açıklayan son büyük şirket oldu. Northwest; artan petrol fiyatları karşısında, toplam personel sayısının %8′ine denk gelen 2500 kadar çalışanı ile yollarını ayıracak. Şirket bunun yanı sıra, yolcularının ilk bagajlarından 15 USD harç almaya başladı. Bu ve benzeri…
-
Continental Mil Satıyor
Amerikalı havayolu şirketleri nakit sıkışıklığı yaşamamak için tedbirli davranıyorlar. Ama gelinen nokta, ‘denizin bittiği yer’ olarak da nitelendirilebilir. Geçtiğimiz günlerde United Airlines ile bir ‘marketing’ anlaşması yapan Continental, bu kez de mil satmaya başladı. Evet, mil. Aslında mantık olarak ‘sık uçan yolcu’ programları zaten mil satılması temeline dayanıyor. Geçtiğimiz günlerde THY ile Turkcell arasında yapılan…
-
Ayağını Yorganına Göre Uzat
140 Doları deviren petrol fiyatları, tüm dünya ekonomilerini öyle ya da böyle etkiliyor. Kimisi ahlar vahlar içinde; kimisi cebini doldurmakla meşgul. Böyle durumlarda yapılacak en doğru iş, ayağını yorganına göre uzatmak. İspanyol bayrak taşıyıcı Iberia da böyle yapanlardan. Iberia, ortalık sakinleşinceye kadar mevcut uçaklarıyla yola devam ederek, yeni uçak alımından vazgeçtiğini açıkladı. Şu anda 132…