İran, Boeing Siparişinin Akıbetini Soruyor

İran, 2016 yılında verdiği Boeing siparişinin akıbetini soruyor.

İran Sivil Havacılık Kurumu, Boeing’e bir mektup yazarak, söz konusu sipariÅŸin muhtemel geleceÄŸi hakkında bilgi talep etti.

Zira Donald Trump’ın ABD baÅŸkanlık seçiminin kaybetmesinin ardından, konuyla ilgili olarak İran’da yeni bir umut doÄŸduÄŸu belirtiliyor.

Trump’tan önceki baÅŸkan Barack Obama döneminde ABD, İran’a çok uzun süredir uygulamakta olduÄŸu ambargoyu kaldırmıştı.

Iran Air_Boeing 747_EP-IAB_Istanbul_2007_002

Iran Air’e ait bir Boeing 747-SP, İstanbul Atatürk Havalimanı’nda görülüyor. (Temmuz 2007)

Bu geliÅŸmenin ardından ülkenin çok yaÅŸlı durumdaki sivil uçak filosunu yenileme iÅŸine hızla giriÅŸen İran; Airbus, ATR ve Boeing’den art arda çok sayıda uçak sipariÅŸi vermiÅŸti.

İran, çeÅŸitli tiplerde olmak üzere Airbus’tan 118 adet, ATR’den 40 adet ve Boeing’den 80 adet yolcu uçağı satın alacaktı.

Iran Air’in siparişlerindeki toplam uçak sayısı 200’ü geçerken, Aseman Airlines, Zagros Airlines ve Airtour firmalarından gelen siparişlerle birlikte toplam sayı 300’ü aşmıştı.

İran ve Boeing, yeni uçak siparişi konusunda resmen anlaştı. (Aralık 2016)

Boeing’den Iran Air için satın alınacak uçakların 50 adedi 737 MAX-8 ve 30 adedi de 777 tipinde olacaktı.

Boeing 777 siparişi kendi içerisinde 15 adet -300ER ve 15 adet yeni nesil -9 olmak üzere ikiye ayrılacaktı.

Liste fiyatlarına göre bu siparişin toplam değeri 16,6 milyar USD tutarındaydı.

Anlaşma çerçevesindeki ilk teslimatın 2018 yılının Nisan ayından itibaren başlaması bekleniyordu.

Ancak evdeki hesap çarşıya uymamış, 2016 yılındaki başkanlık seçimini kazanan Donald Trump, İran’la Obama döneminde imzalanmış olan nükleer enerji anlaşmasından çekildiğini açıklamıştı.

Trump bununla da kalmayarak, İran’a eskisinden daha da sert ambargolar uygulamaya baÅŸlamıştı.

Dönemin ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin, İran’a uçak satışı için Boeing ve Airbus’a verilen iznin iptal edileceğini duyurmuştu.

Bu yüzden İran’ın uçak üreticileriyle imzaladığı anlaÅŸmalar askıya alınmıştı.

Tüm bu geliÅŸmeler yaÅŸanırken Iran Air, 2017 yılının başından 2018’in ortasına kadar süre içerisinde bir adet Airbus A321, iki adet A330 ve 13 adet ATR 72-600 tipi uçağı teslim almayı baÅŸarmıştı.

ABD’nin yeni baÅŸkanı Joe Biden, fiilen göreve baÅŸlamasıyla birlikte, Trump dönemindeki bir çok kararı tersine çevirdi.

Bakalım Biden’dan, İran’ın satın almak istediÄŸi yolcu uçakları konusunda da benzer bir adım gelecek mi?

EÄŸer bu gerçekleÅŸirse, İran’ın sadece Boeing deÄŸil, Airbus ve ATR’den verdiÄŸi sipariÅŸlerin de yeniden canlanması mümkün olabilir.

Abdullah Nergiz

Havacılık sektöründe, hem havayolu hem de havalimanı tarafında 20 yıla yakın profesyonel tecrübesi bulunan Dr. Abdullah Nergiz, Türkiye'nin ilk havacılık blogu olan Havayolu 101'in kurucusu ve baş editörüdür. Yüksek Lisans ve Doktora çalışmalarını Türkiye sivil havacılık tarihi üzerine yapmış olan Nergiz, halen profesyonel kariyerinin yanı sıra özel bir üniversitede havacılıkla ilgili ders vermeye devam etmektedir.