Coronavirus salgını sebebiyle havacılık sektörünün eşi benzeri görülmemiş bir krizin içine sürüklenmesi, devlet yardımlarını gündeme getirmişti.
Havayolu ÅŸirketlerine ABD’den Çin’e, Avustralya’dan Avrupa’ya kadar bir çok bölgede, çeÅŸitli ÅŸekil ve miktarda devlet yardımı yapıldı; yapılmaya devam ediliyor.
Yapılan yardımlar sonucunda bazı havayollarının hisse yapısının değişeceği anlaşılıyor.
Lufthansa ve Alitalia, bu konuda en başta gelen iki örnek olarak dikkat çekiyor.
Öte yandan ABD’de, saÄŸlanan muazzam yardıma karşın havayolları, tamamen “özel” statülerini korumaya devam ediyor.
Gelin şimdi hep birlikte, belli başlı bir kaç havayolundaki devlet payına bir bakalım.
Rus Aeroflot firmasındaki devlet payı %51.
Alacağı 11 milyar Euro tutarındaki devlet yardımı ile çok konuşulan Air France-KLM grubundaki devlet payı ise %28.
Bu payı Fransa ve Hollanda devletleri 14’er puan olacak ÅŸekilde paylaşıyor. Yardım sonrasında Air France-KLM’deki devlet payı deÄŸiÅŸmedi.
Bu olaÄŸanüstü dönemin hiç ÅŸaşırtmayan sonuçlarından bir tanesi, Alitalia’nın tamamen devletleÅŸtirilmesi oldu.
Alitalia, önümüzdeki Haziran ayından itibaren Alitalia tamamen devlet kontrolüne geçecek.
Çok daha düşük bir oranda da olsa devletin adımını attığı bir diğer havayolu, Lufthansa.
Varılan yardım anlaÅŸmasına göre Alman devleti, Lufthansa’nın %20 oranında sahibi olacak ama yönetime karışmayacak.
SAS, Avrupa’da devletlerin payı bulunan diÄŸer bir ÅŸirket.
SAS’ın %29’u devletlere ait ve bu bölüm Ä°sveç (%15) ve Danimarka (%14) arasında paylaşılmış.
Ãœlkemizden Türk Hava Yolları’nın %51 oranındaki hissesi borsada halka arz edilmiÅŸ durumda. Ancak ÅŸirketin %49 oranındaki bölümü devlete ait olduÄŸundan, yönetim fiilen hükümetin kontrolünde bulunuyor.
Öte tarafta, Emirates ve Qatar Airways’in hisseleri, her zamanki gibi yine devlet mülkiyetinde.
Bu tabloda yok ama Air China, China Southern ve China Eastern gibi havayollarının çoğunluk hisseleri Çin devletinde.
Havayolu şirketlerindeki özel mülkiyet-devlet ilişkinin diğer yöndeki en ucunda ise ABD yer alıyor.
ABD’deki havayollarında devlet hissesi bulunmuyor.
