Geçen hafta kaleme aldığımız bir yazımızda, “Vuhan Virüsü, Havacılık Sektöründe “SARS Etkisine” Sebep Olur mu?” diye sormuştuk.
Aradan geçen bir haftalık sürede öyle şeyler yaşandı ki, yeni corona virüsünün, sivil havacılık sektörü üzerinde küresel çapta çok ciddi etkileri olacağı meydana çıktı.
Henüz bir tedavisi bulunmaması ve çok hızlı bir biçimde yayılması, Vuhan Virüsü Salgını‘nı korkutucu kılan özelliklerin başında geliyor.
Çin devlet görevlileri ilk aşamada, son derece sert bir tedbir olarak değerlendirilebilecek bir karara imza atarak, başta salgının çıkış noktası Vuhan olmak üzere çok sayıda şehirde karantina uygulamasına başlamıştı.
10 milyonu aşan nüfusuyla orta-doğu Çin bölgesinin en büyük şehri olan Vuhan aynı zamanda, ülke içerisinde bir aktarma noktası niteliğini taşıyor.
Havayolu bağlantısının yanı sıra, Çin’in farklı bölgelerini birbirine bağlayan bir çok otoyol ve demiryolu buradan geçiyor.
Kolayca tahmin edileceği üzere Vuhan ve çevresindeki bölgede çok sayıda sanayi bölgesi bulunuyor ve başta elektronik, otomobil ve demir-çelik olmak üzere farklı bir çok sektörde üretim yapılıyor.
Özellikle Fransa ile Vuhan arasındaki güçlü ekonomik işbirliği ve Renault ve Peugeot gibi otomobil markalarının bu bölgede üretim yapması dikkat çekiyor.
Havayollarının Tedbirleri
Bu gelişmeler üzerine bir çok havayolu şirketi, durumu çok yakından takibe aldı.
Salgın hastalıkların en kolay bir biçimde yayıldığı havayolu sektöründe, Çin’e yapılan seferlere ilişkin art arda iptal haberleri gelmeye başladı:
- Finnair, Pekin Daxing ve Nanjing seferlerini Mart ayı sonuna kadar durdurdu.
- British Airways, Pekin ve Şanghay seferlerini bugün itibarıyla durdurdu.
- Lufthansa Group, tüm Çin seferlerini bugün itibarıyla, 9 Şubat 2020’ye kadar durdurdu.
- Air India, Şanghay seferlerini 31 Ocak 2020 – 14 Şubat 2020 tarihleri arasında iptal etti.
- IndiGo, Delhi – Chengdu ve Bengaluru – Hong Kong seferlerini 1-20 Şubat 2020 tarihleri arasında askıya aldı.
- ABD Dışişleri Bakanlığı, Çin’e seyahat edecek vatandaşlarını, bu kararlarını “gözden geçirmeye” davet etti.
- United Airlines, 1-8 Şubat 2020 tarihleri arasındaki çok sayıda Çin uçuşunu iptal etti.
- ABD, Amerikalı havayollarının tüm Çin uçuşlarını durdurmayı görüşüyor.
- Hong Kong, Çin’e yapılan uçuş sayısını yarı yarıya azalttı.
- THY, Çin seferleriyle ilgili bir karar almak için sektörü takip ediyor.
Salgın Hastalığın Havacılık Sektörüne Maliyeti
2003 yılındaki SARS salgınının sonuçlarına baktığımızda, Vuhan Virüsü Salgını’nın havacılık sektörüne yansıması muhtemel maliyetinin, son derece yüksek seviyelere ulaşabileceğini düşünüyoruz.
Yukarıdaki grafikte, farklı türdeki salgınların, havayolları üzerindeki etkisini görüyoruz.
SARS salgının ilk üç ayında, Asya-Pasifik bölgesindeki havayollarının RPK kaybının, %35 gibi muazzam bir orana ulaştığı görülüyor.
Şirketlerin yeniden normale dönmesi ise salgının başlangıcından itibaren altı ayı bulmuş.
Aynı dönemde, yine Asya-Pasifik’teki havayollarının ciro kaybı 6 milyar USD’ye ulaşmış.
Bu durumdan etkilenen Kuzey Amerikalı havayollarının ciro kaybı ise 1 milyar USD olmuş.
Avrupa’ya Çin Akını
Son yıllarda, belki de Çin devlet politikasının (Kuşak ve Yol) bir gereği olarak, Avrupa ile Çin arasındaki havayolu pazarının hızlı bir biçimde büyümesine izin verilmişti.
Bu pazarda arz edilen kapasite son 10-12 yılda neredeyse üç katına çıkmış durumda.
Yolcu sayısının yanı sıra, Çin ile dünyanın diğer ülkeleri arasındaki ticaretin son 20 yılda büyük bir hızla artması sebebiyle meselenin, kargo taşımacılığı tarafını da hesaba katmamız gerekiyor.
2020 yılında olduğumuzu ve sektörün, 17 yıl öncesine göre çok daha büyük olduğunu düşünürsek, virüse karşı kısa vadede bir çözüm bulunamaması halinde, havayollarının maruz kalacağı zararın, 2003’teki SARS salgınına nispeten çok daha yüksek seviyelere ulaşacağını rahatlıkla söyleyebiliriz.