Geçtiğimiz Nisan ayındaki bir yazımızda, İstanbul Atatürk ve Sabiha Gökçen havalimanlarındaki yolcu sayısının gelişimini ele almıştık.
O tarihlerde havalimanlarımızda, bir önceki seneye kıyasla çok ciddi yolcu sayısı artışları kaydedilmekteydi.
Ülkemizin önde gelen havayolu şirketleri, 2016-17 kış tarifesi dönemine girerken kapasite kısmak ve bazı uçaklarını yere çekmek zorunda kalmış; 2017-18 kış tarifesinde ise bu durum tersine dönmüş ve yolcu sayısı adeta uçuşa geçmişti.
Gerek Antalya’ya gelen turist sayısının artması ve gerekse THY’nin, 2016-17 kış tarifesi döneminden farklı olarak uçaklarını yere çekmek zorunda kalmaması, 2017-18 kış tarifesi döneminin başladığı Kasım ayından itibaren bu yükselişin daha da dikkat çekici bir hâl almasını sağlamıştı.
2018’in Ocak ayında, bir önceki yılın aynı ayına göre Atatürk Havalimanı’ndaki yolcu sayısı artış oranı %30, Sabiha Gökçen Havalimanı’ndaki artış oranı ise %26’yı bulmuş; bu iki havalimanımızdaki yolcu sayısı, Şubat, Mart ve Nisan aylarında da çift haneli sayılarla artmaya devam etmişti.
Bununla birlikte, o yazımızı şöyle bitirmiştik:
2017 yılından gelen baz etkisinin ortadan kalkmasıyla birlikte, önümüzdeki aylarda yolcu sayısı artış oranlarının tek hanelere düşeceğini tahmin ediyoruz.
Özellikle yılın ikinci yarısında İstanbul havalimanlarında hizmet verilen yolcu sayısındaki yıllık büyüme oranları daha da gerileyecek gibi görünüyor.
THY’nin 2017/2018 yaz kapasite artışının sınırlı kalması ve AtlasGlobal ile Onur Air’in uçaklarının büyük bölümünü Antalya merkezli charter operasyonlarına kaydırması, bunda en önemli sebep olacak.
2018 Yılında Yolcu Sayısı Ne Kadar Olacak?
Kapasite verilerine göre yaptığımız bu tahminde yanılmadığımızı görüyoruz.
Atatürk Havalimanı’ndaki yolcu sayısı değişimi Mayıs, Haziran ve Temmuz aylarında sırasıyla yüzde 0,3 azalış, yüzde 7,6 artış ve yüzde 0,2 azalış şeklinde gerçekleşti.
Yılın ilk yedi ayındaki yolcu sayısı ise yüzde 12 oranında artarak 39 milyona ulaştı.
Sabiha Gökçen’de ise aynı aylarda sırasıyla yüzde 1,7, yüzde 9 ve yüzde 8,7 oranlarında artış kaydedildi. Yılın ilk yedi ayındaki yolcu sayısı ise yüzde 12,5 oranında artarak 19,5 milyona ulaştı.
Ağustos ve Eylül aylarında da benzer seyrin devam etmesini bekliyoruz.
Ekim – Kasım – Aralık döneminde ise Atatürk ve Sabiha Gökçen havalimanlarını tamamen farklı bir görünüm bekliyor.
Zira yapımı bitmek üzere olan ve Atatürk Havalimanı’nın yerini alacak olan İstanbul Yeni Havalimanı, 31 Ekim 2018 tarihinde yapılacak ilk uçuşlarla birlikte resmen hizmete açılacak.
Bunun öncesinde ise taşınma amacıyla Atatürk Havalimanı’ndaki yolcu uçağı operasyonu 29 Ekim 2018 tarihinde durdurulacak.
Gerek söz konusu üç günlük duraksama ve gerekse yeni havalimanının açılışı sonrasındaki adaptasyon süreci sebebiyle, Atatürk ve devamında yeni havalimanının yolcu sayılarında, Ekim ve Kasım aylarında gerileme yaşanacağını öngörüyoruz.
Ekim ayındaki eksik üç günlük süre sebebiyle, bir önceki yıla nispeten %8-10 oranında bir gerileme yaşanması kuvvetle muhtemel.
Benzer şekilde Kasım ayında da, bu iki büyük havalimanı arasındaki geçiş sebebiyle yaşanacak adaptasyon süreci boyunca %10 civarında bir yolcu kaybı meydana gelmesi sürpriz olmayacaktır.
Aralık ayında işlerin normale döneceğini ve 2017 yılındaki yolcu sayısına ulaşılabileceğini var sayıyoruz.
Bu durumda, sene içerisinde “IST” koduyla hizmet vermiş olacak iki havalimanımızın, Atatürk ve Yeni havalimanlarının 2018 yılı sonundaki yolcu sayısının, 67 – 70 milyon aralığında gerçekleşmesini bekliyoruz.
Sabiha Gökçen Nasıl Etkilenir?
Sabiha Gökçen Havalimanı’nın, yeni havalimanının açılışından olumlu yönde etkileneceğini düşünüyoruz.
Özellikle İstanbul’un Anadolu yakasının orta ve güney bölgelerinde yaşayanların, ulaşım kolaylığı sebebiyle Sabiha Gökçen’i tercih etmeye başlamaları kuvvetle muhtemel.
Yurt dışı uçuş çeşitliliği bakımından Sabiha Gökçen’in, yeni havalimanıyla rekabet etmesi mümkün değil.
Ancak iç hat uçuşlarında ortaya bambaşka bir tablo çıkıyor.
Sabiha Gökçen zaten 2017 yılında, iç hat yolcu sayısı bakımından Atatürk’ün önüne geçmişti. Yeni havalimanının açılışıyla birlikte bu farkın artacağını tahmin ediyoruz.
Zaten Nisan ayından bu yana Atatürk Havalimanı’nın iç hat yolcu sayısının 2017 yılının aynı aylarına göre azaldığını da hemen ekleyelim.
2018’in Ocak – Temmuz dönemine baktığımızda, Atatürk’teki iç hat yolcu sayısı 11,3 milyona ulaşırken, Sabiha Gökçen’de bu sayı 13,2 milyon seviyesine ulaşmış durumda.
Dolayısıyla, gerek iç hatlarda güçlü bir alternatif oluşu ve gerekse kısa-orta menzilli dış hatlarda makul sayıda seçenek sunması sebebiyle, Sabiha Gökçen’deki yolcu sayısında bu yılın Kasım ayından başlamak üzere güçlü bir artış yaşanması potansiyeli olduğunu iddia ediyoruz.
Bu havalimanımızın 2018 yılını 35 – 37 milyon yolcu seviyesinde kapatacağını ön görüyoruz.
Pist ve terminal kapasitesindeki sıkıntıları aşabilirse, Sabiha Gökçen orta ve uzun vadede, İstanbul’da değişen havalimanı şartlarından ciddi bir biçimde faydalanabilir.