Gerek ilk üretim aşamasında ve gerekse hizmete girdikten sonra bir çok badire atlatan yeni nesil uçak Boeing 787’nin başı şanssızlıklardan bir türlü kurtulmuyor.
Dreamliner olarak da bilinen uçak bu kez, Rolls Royce Trent 1000 tipi motorlarla ilgili sorun yaşıyor.
Trent 1000’deki türbin kanatlarının (blade) beklenenden daha kısa bir sürede aşınması ve değiştirilme ihtiyacının ortaya çıkması, bu tip motorları kullanan havayolu şirketlerini ciddi anlamda zora soktu.
Zira bu durumdaki havayolu şirketleri daha şimdiden ya tarifelerini değiştirmek ya da planlanandan daha sık bir biçimde bakıma giren 787’lerin (motorlar her 200 uçuşta bir yerine, her 80 uçuşta bir kontrol ediliyor) yerine uçak kiralamak zorunda kaldı.
Filosunda 16 adet Boeing 787 bulunan Virgin Atlantic, bunlardan dört tanesini aynı anda yerde tutuyor. Şirket bunların yerine üç adet Airbus A330 kiralamış durumda.
Buna ilave olarak, yapılması gereken arıza tespit ve onarım çalışmaları sebebiyle, dünya genelinde bir Trent 1000 kıtlığı da yaşanmakta.
Boeing’den yapılan açıklamaya göre, dünya genelinde faaliyette bulunan 787’lerin dörtte birinde Trent 1000 tipi motorlar bulunuyor. Boeing 787’de kullanılan diğer motor tipi ise General Electric GEnx.
Boeing 787’nin ETOPS Süresi Kısalabilir
Ancak söz konusu sorun bununla da kalmadı.
Amerikan Federal Havacılık Dairesi (FAA), Trent 1000 tipi motorları bulunan Boeing 787’lerin ETOPS süresini kısaltmayı planlıyor.
787’lerde halihazırda 330 dakika mertebesinde olan ETOPS’un, 140 dakika gibi oldukça kısa bir süreye indirilebileceği konuşuluyor.
Ancak geçtiğimiz Cuma günü (13 Nisan 2018), Avrupa Havacılık Emniyet Dairesi (European Aviation Safety Agency (EASA)) tarafından yayımlanan bir uçuşa elverişlilik yönergesine (Airworthiness Directive) göre, Rolls Royce Trent 1000 tipi motor kullanan 787’lerin ETOPS süresi 60 dakikaya çekildi.
Dolayısıyla FAA’in de Avrupa’daki benzer bir şekilde hareket edip, ETOPS süresini böylesine dramatik bir biçimde kısaltabileceği belirtiliyor.
Amerikalı havayollarının hiç birinin filosunda, sorunlu tipteki motorlardan bulunmadığını da hemen ekleyelim.
Bu kararla birlikte havayolu şirketleri, filolarında bulunan Boeing 787’lerle icra ettikleri özellikle uzun uçuşların rota planlamasını tamamen yeniden yapmak zorunda kalacak.
Böyle bir gelişme aynı zamanda, şu an için verimli bir biçimde gerçekleştirilen uçuşların daha uzun sürmesi ve maliyetinin artması anlamına geliyor.
ETOPS Nedir?
ETOPS; Extended Twin-Engine Operations ifadesinin kısaltmasıdır.
ETOPS; çift motorlu uçakların acil durumlarda tek motorla ne kadar bir süre havada kalabileceklerini düzenlemektedir.
Uçağın rotası da buna göre çizilir ve acil bir durumda inilecek havalimanının uçağın rotasından bir saatlik mesafeyi aşmamasına dikkat edilir.
Ancak havayolu şirketinin ve uçağın arıza kayıtlarına göre bu süre uzatılabilir.