Coronavirus salgını sebebiyle havayolları yolcu seferlerini durdururken, kargo seferleri tam gaz devam etti.
Kargo uçakları havalimanından havalimanına koşarken, bazı yolcu uçakları bile sadece kargo taşımak için yolcusuz bir biçimde kullanılmaya başlandı.
Gelgelelim sosyal medyada, havacılıkla ilgili olsun olmasın bir çok kişi sürekli bir biçimde hava kargo işiyle ilgili paylaşımlar yapınca, konu hakkında yanlış bir algı oluştu.
Öyle ki, özellikle sektör dışındaki insanlar, salgın sonrası dönemde taşınan kargo miktarında sanki büyük bir artış yaşanıyor hissine kapıldı.
Lâkin kazın ayağı hiç de böyle değil.
Yolcu Uçakları Yere İnince Muazzam Bir Arz Sıkıntısı Oluştu
Normalde havayolu ile sevk edilen kargonun yarısından fazlası yolcu uçaklarıyla taşınmaktaydı.
Ancak Mart ayından itibaren yolcu uçakları yere çekilmeye başlayınca, hava kargo işinde ciddi bir arz sıkıntısı doğdu.
Dünya genelinde 26.000 adet civarında yolcu uçağı bulunuyor.
Ve şu günlerde bunun 17.000 adedi; bir başka deyişle %65 oranındaki bölümü yerde park halinde bekliyor.
Bu yüzden, en iyimser bir hesapla, hava kargo taşıma kapasitesinde %25-30 arasında bir düşüş meydana geldiği söylenebilir.
Bunun neticesinde iki önemli gelişme yaşandı:
- Kapasite Kullanımı Arttı: Havayolları filolarındaki tüm kargo uçaklarını sahaya sürdü. Normal şartlarda %50-60 aralığında seyreden kargo uçağı doluluk oranları arttı. Ayrıca bu uçakların “utilization” olarak adlandırılan günlük kullanım süreleri de zirve yaptı.
- Fiyatlar Fırladı: Hava kargo taşımasının birim fiyatları fırladı. Sektör içerisinden alınan bilgilere göre bazı ürün kalemlerinde hava kargo fiyatları son günlerde normalin üç katına çıktı.
Kargo da Geriliyor; Ama Yolcu Kadar Değil
IATA tarafından geçtiğimiz günlerde yayımlanan bir analizde hava kargo sektöründeki gerileme açık bir biçimde görülüyor.
Sadece Mart ayında, “Kargo Ton Kilometre” miktarında geçen senenin aynı ayına göre %15 oranında bir düşüş yaşanmış.
İlaç ve benzeri ecza ürünlerinin yoğun bir biçimde havayolu ile taşınması, bu düşüşü bir nebze olsun frenlemişe benziyor.
Ancak özellikle Mart ayının ikinci yarısından itibaren, ecza ürünleri hariç, taşınan kargo miktarı açık bir biçimde düşüş trendine girmiş.
2020 yılının ilk üç ayında Kargo Ton Kilometre gelişimini bölgesel bazda ele aldığımızda işin boyutu daha iyi anlaşılıyor.
Bu arada bu verilerin Mart ayına kadar olan dönemi içerdiğini ve Nisan ayında taşınan hava kargo miktarının biraz daha düşmüş olabileceğini unutmayalım.
Neticede; zaten son yıllarda ciddi bir durgunluk içerisinde bulunan hava kargo işinin, halihazırda küresel çapta yaşanan ekonomik daralma düşünüldüğüne önümüzdeki aylarda olumlu bir performans göstermesi son derece zor.
Dünya Ticaret Örgütü’nün (WTO) tahmininin göre yılın tamamında Kargo Ton Kilometre miktarında; iyimser senaryoya göre %14, kötümser senaryoya göre ise %31 oranında bir daralma bekleniyor.
