Geçen sene Temmuz ayında İran tarafından yapılan bir açıklama, bir çok kişiyi şaşırtmıştı.
İran; Almanya, İngiltere ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE), İran menşeli yolcu uçaklarına akaryakıt ikmâli yapmadığını iddia ediyordu. Bu iddia tam da, Birleşmiş Milletler tarafından İran’a uygulanmakta olan ambargonun sıkılaştırılması yönünde alınan bir kararın hemen arkasından gelmişti.
Akaryakıt ikmâli konusunda yaşanan bu gelişme, İran Air ve Mahan Air’i bir hayli zora sokmuştu. Zira bu sıkıntıyı aşmak için iki seçenek bulunuyor.
Ya “tankering” denilen uygulama ile İranlı uçaklar dönüş seferinde kullanacağı yakıtı da çıkış noktasında yüklenecek, ya da sefer yapılan güzergâhın ortalarında bir yerde “teknik iniş” yapılarak akaryakıt ikmâli gerçekleştirilecekti.
Her iki durum da büyük bir zarar manasına geliyordu. Zira maliyetler yerine göre iki katına kadar tırmanıyordu.
Fakat iddiaya konu olan ülkeler, İranlı uçaklara yönelik herhangi bir yaptırımın söz konusu olmadığını belirtmişti. Akaryakıt firmaları ise konuyla ilgili yorum yapmaktan kaçınmıştı.
Böylece söz konusu firmalar, “olağan şüpheli” pozisyonuna düşüyordu.
Geçtiğimiz günlerde öğrendiğimize göre, İranlı havayolu şirketlerinin akaryakıt ikmâli sorunu halen devam ediyor. İran buna karşı bir misilleme olarak Avrupalı havayolu şirketlerine akaryakıt vermemeye başladı.
Sonuç?
Tahran’a sefer düzenlemekte olan Avrupalı havayolu şirketlerinden Alitalia, Austrian ve KLM, uçuş rotalarında, en azından bir süreliğine, değişiklik yapmak zorunda kaldı.
Alitalia, Tahran seferlerini Ankara üzerinden icra ederken, Austrian Bakü’yü ve KLM de Atina’yı tercih etti.
Ticarî havayolu sektörünün başı, uluslararası ilişkilerdeki gerilimlerden bir türlü kurtulmayacak gibi.
