6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş’ta meydana gelen şiddetli depremler, ülkemizdeki bina kalitesini bir kez daha gündeme taşıdı.
Bu gibi afet durumlarında, aralarında havalimanlarının da bulunduğu önemli altyapı ve hizmet unsurlarının işler durumda olması büyük önem taşıyor.
Dolayısıyla, depremin en fazla hasar verdiği yerlerden Hatay’ın havalimanındaki durum çok konuşuldu.
Kamuoyuna yansıyan görüntülerde, Hatay Havalimanı pistinin enlemesine yarıldığı görülüyordu. Havalimanının devre dışı kalması, depremin hemen ardından bölgeye yapılması gereken müdahalenin gecikmesine yol açtı.
Bunun yanı sıra aynı gün, bölgedeki diğer bazı havalimanlarının da terminal binalarının hafif hasara uğradığı bilgisi gelmişti.
Havalimanlarımızda Sismik İzolatör Var mı?
Yaşanan deprem, özellikle kritik öneme sahip havalimanı, hastane, otoyol, demiryolu, liman gibi noktaların ne kadar dayanıklı olduğunun sorgulanmasına sebep oldu.
Tabii insanın aklına ister istemez beklenen büyük İstanbul depremi geliyor.
Allah esirgesin ama böyle bir durumda İstanbul’daki havalimanları ne kadar dayanıklı?
Bu konuda aklıma sadece, 2009 yılında Sabiha Gökçen Havalimanı’nın yeni terminal binası hakkında çıkan bir yazı geliyor.
6 Şubat 2009 tarihli haberde, yeni terminalin 7,5 büyüklüğünde bir depreme dayanıklı olduğu söyleniyor.
Yine aynı haberde, terminal binasında, dünyada az sayıda örneği bulunan sismik izolatör sistemi kullanıldığı belirtiliyor.
1986 yılında bu sistemi icat eden ve üreten EPS firmasının web sitesindeki bilgiye göre, Sabiha Gökçen Havalimanı’nda toplam 296 adet izolatör kullanılmış ve terminal binası 8,0 büyüklüğünde depreme dayanıklı.
Ülkemizde aralarında İstanbul Atatürk Havalimanı dış hatlar binası (130 + 53 adet), Başakşehir Çam Sakura Şehir Hastanesi (tüm binalarda toplam 2.068 adet), İş Bankası Veri Merkezi, Galatasaray Ali Sami Yen Spor Kompleksi’nin (çatı) bulunduğu bir çok binada aynı sistem kullanılmış.
2019 yılında açılan Pekin Daxing Havalimanı‘nın terminal binasında da toplam 1.152 adet sismik izolatör bulunduğunu biliyoruz.
Richter ölçeğine göre 8,0 büyüklüğüne kadarki depremlere dayanaklı olan terminal binası aynı zamanda dünyanın bu özelliğe sahip en büyük binası unvanını taşıyor.
Ancak İstanbul’daki diğer havalimanı İGA’nın terminal binasında depreme karşı buna benzer bir sistem var mı; bu konuda bilgimiz yok.
Terminal binalarının yanı sıra pistlerin mukavemeti de yeniden ele alınmalı.
Yine acil bir durumda İstanbul’a hizmet vermesi muhtemel Tekirdağ Çorlu Havalimanı’nın durumu da gözden geçirilmeli.
Terminalin ve pistlerin mukavemetinin yanı sıra havalimanındaki uçak park alanlarının yeterli olup olmadığına bakılmalı.
Ayrıca havalimanına gelen yolların da güçlendirilmesi ve gerekiyorsa genişletilmesi şart.