Covid-19 salgını sebebiyle dünyanın dört bir yanındaki onlarca havayolu şirketi, uçuşlarını ya ciddi bir oranda azalttı ya da tamamen durdurdu.
Bu yüzden binlerce uçak operasyondan alınıp yere çekildi ve çeşitli havalimanlarına park edildi.
Bazı havayolları, uçaklarını depolamaya (storage) başladı bile.
Peki, nedir bu depolama? Uçaklar nasıl depolanır?
On milyonlarca, kimi zaman yüz milyonlarca Dolar değeri olan uçakların depolanmasında nelere dikkat edilir?
İşin sonunda, depolanan bir uçağın yeniden uçabilir hale getirilmesi de ayrı bir süreç gerektirir.
Dolayısıyla, uçakları uzun vadeli bir biçimde korumaya almak, havayolları için son derece maliyetli bir işlemdir.
Airbus ve Boeing gibi firmaların, depolama işlemini son derece ayrıntılı bir biçimde tarif eden yönetmelikleri mevcut.
Gelin şimdi biz, bu işin en temel bazı noktalarına hep birlikte bakalım.
Uçaklar Nasıl Depolanır?
Uçak üreticileri, uçakların depolanması işlemini temelde, kısa ve uzun vadeli olmak üzere ikiye ayırıyor.
Kısa vade, 0-60 gün; uzun vade ise 60 günden daha uzun süreleri kapsıyor.
Bir sonraki adımda, uçakların nereye park edileceğini belirlemek geliyor.
Muhtemel bir paslanma durumuna karşı, nem oranı düşük yerler tercih ediliyor.
Bu iş için en ideal yer, çöller.
Tabii her ülkenin böyle bir imkânı bulunmuyor. Böyle durumlarda, ülke içinde nispeten en düşük nem oranına sahip bölgeler kullanılıyor.
Sonra, uçakların tekerleklerinin arasına kum dökülüyor veya fiber kumaş konuluyor.
Dış Yüzeylerin Korunması
Uzun vadeli depolamada, öncelikle uçağın dış yüzeyleri koruma altına alınır.
Tüm kapılar, kapaklar ve uçağın burnunda radarın bulunduğu radome denilen yer, bantlanarak, muhtemel bir su girişi engellenir.
Tüm tahliye deliklerinin ise açık olmasına dikkat edilir; bu noktalar ayrı bir biçimde işaretlenir.
Boyalı olmayan metal yüzeyler, koruyucu bir kimyasalla kaplanır.
Radome’a paslanmaya karşı özel bir kılıf geçirilir.
Motorlar dikkatli bir biçimde örtülür.
Akaryakıt Katkı Maddesi
Akaryakıt deposuna bir defalığına, yakıtı koruyan bir katkı maddesi eklenir.
Piller Alınır
Uçakta bulunan tüm el fenerleri ve diğer pilli cihazlar çıkartılır.
Uçaklar Havalandırılır
Özellikle çöl gibi sıcak ortamlarda depolanan uçakların içinin sık sık havalandırılması gerekir.
Böylece uçağın içindeki başta koltuklar olmak üzere diğer eşyaların zarar görmesi engellenir.
Havalandırma sırasındaki tozlanmaya karşı, koltuklar örtülür.
Kabin İçi Nemlenme Engellenir
Uçağın kabin içinin nemlenmesinin de engellenmesi gerekir.
Bu amaçla, uçağın içine, nem alıcı malzemeden oluşan özel paketler konur.
İniş Takımları ve Uçuş Kontrol Sistemleri Korunur
İniş takımları ve uçağı kumanda etmeye yarayan sistemler yağlanır.
Bu sistemlerin belli aralıklarla kontrol edilip çalıştırılması gerekir.
Tekerlekler, ayda bir defa en az üçte bir oranında döndürülerek, lastiklerin sönmesi engellenir.