Düşük maliyetli taşıycılar uzunca bir süredir yolcuların uçak altına verdiği (checked) bavullardan ilave ücret tahsil ediyor.
Network taşıyıcı olarak tâbir edilen klasik havayolları için ise bu uygulama çok daha yeni.
Hatta bir çok network taşıyıcı, toplamda en fazla 20 kg olmak şartıyla iki parça bavulu ücretsiz bir biçimde taşımaya devam ediyor.
Gelgelelim, Amerika Birleşik Devletleri’nde durum çok farklı.
Yolcuların uçak altına verdikleri bavullardan ilave gelir (ancillary revenue) elde edilmesi fikri, 2008 yılına kadar gidiyor.
ABD kaynaklı küresel mâlî krizin ayak seslerinin iyiden iyiye hissedildiği o tarihlerde Amerikalı havayolları ilk olarak yolcuların “ücretsiz” ikinci bavul hakkını kaldırmış ve bu iş için 25 USD tahsil etmeye başlamıştı.
Yolcular daha bu yeni uygulamaya yeni yeni alışırken American Airlines, ücretsiz bagaj uygulamasını kökten değiştirecek bir karara imza atarak, iç hat uçuşlarında yolcuların uçak altına vereceği birinci bavuldan da 15 USD tahsil edileceğini duyurmuştu.
American Airlines’ın o dönemki CEO’su Gerard Arpey yaptığı açıklamada, “şirketimiz ve sektör, pazar şartlarının iyileşmesini umarak, öylece oturup bekleyemez” diyerek bu kararı savunmuştu.
Yeni uygulama, 15 Haziran 2008 tarihinden itibaren geçerli olmuştu.
Böylece, havayolu sektöründe adeta bir teamül haline gelmiş olan iki parça bagaj (toplamda en fazla 20 kg) hakkı tarihe karışmıştı.
ABD’deki diğer havayolları bekle ve gör taktiği çerçevesinde hareket ederken yolcular, American’ın bu kararına büyük tepki göstermiş ancak şirket geri adım atmamıştı.
Kısa bir süre içerisinde Delta, United, Continental, Northwest ve US Airways gibi şirketler American Airlines’ı takip ederken, yolcular da yeni döneme alışmıştı.
Yıllar içerisinde bu ücretler zaman zaman artırılmıştı.
21 Eylül 2018 tarihinde yapılan son güncelleme ile American Airlines, ilk bavul için 30 USD, ikinci bavul için ise 40 USD almaya başlamıştı.
İşin en ilgi çekici yanı ise, düşük maliyetli iş modelinin adeta kurucusu niteliğindeki Southwest Airline bu furyaya katılmayarak, günümüzde dahi iki parça bavul hakkını ücretsiz bir biçimde yolcularına sunmaya devam ediyor olması.
Neticede, 2018 yılında Amerikalı havayolları sadece bavul işinden neredeyse 5 milyar USD ilave gelir elde ettiler.
Sivil havacılık tarihine baktığımızda, ABD’de başlayan bir uygulamanın zamanla dünyanın diğer bölgelerine de yayıldığını görüyoruz.
Aradan geçen 10 yılın ardından bagaj konusunda benzer bir eğilimin en azından şu ânâ dek pek görülmediğini söyleyebiliriz.
Aslında uçakla seyahat hizmetine ilişkin bedelin parçalarına ayrılarak yolcuların tercihine bırakmak (ikram, bagaj, koltuk seçimi gibi) en doğrusu gibi görünüyor.
Bakalım 2020’li yıllarda sektörün yönü ne tarafa doğru olacak?
İşte 2018 yılında Amerikalı taşıyıcıların bavul işinden elde ettiği ilave gelirler:
[table id=24 /]