Bundan 13-14 sene kadar önce, geniş bir grup olarak Türk Hava Yolları’nda işe başladığımız günlerde oryantasyon programımız devam ederken, havacılıkla ilgili bir kitapla tanışmıştık:
(ISBN: 978-0-415-44737-9)
Oryantasyon sırasında gruplara ayrılan yeni personele, bu kitabın Türkçe’ye tercüme edilmesi görevi verilmişti.
Her grup kitabın ayrı bir bölümü üzerinde çalışarak bunları birer sunum haline getirmişti.
Havayolu sektörüne yeni adım atan kişiler için Flying Off Course gerçekten de hem temel bilgilerin hem de temel havacılık terimlerinin öğrenilebileceği son derece faydalı bir kaynak kitap niteliğini taşıyor.
Konular çok sayıda tablo ve grafikle desteklenmiş. En son basımı (4. Basım) 2010 yılında yapıldığından, veriler tabii olarak pek güncel değil.
Bununla birlikte, ticarî havacılığın yakın tarihini öğrenmek açısından kitap bu haliyle de gayet yeterli.
Ticarî havacılığın köklü bir dönüşüm geçirdiği 1990’lı ve 2000’li yıllar etraflı bir biçimde anlatılmış.
Flying Off Course, sektöre ilişkin temel bilgilerin anlatımıyla başlıyor. Daha sonra işin uluslararası ilişkiler ve hukuk boyutu ele alınmış.
Dördüncü ve beşinci bölümlerde ise havayollarının maliyetleri oldukça ayrıntılı bir biçimde incelenmiş.
Sektörün yakın dönem geçmişine damga vuran düşük maliyetli taşıyıcılar da unutulmamış. Rigas Doganis, “low-cost” iş modelini çalışmasında ayrı bir bölümde açıklamış.
Doganis, ilk olarak 1970’li yıllarda ABD’de başlayan “düşük maliyetli” akımının Avrupa Birliği geneline nasıl yayıldığını yine çok sayıda örnekle anlatmış.
Bu bölümün ardından, günümüzde artık sektörde çok az bir pazar payına sahip olan charter operasyonuna değinilmiş.
Adeta bir ders kitabı niteliğindeki Flying Off Course’un sekizinci bölümü, havayolu pazarlamasına ayrılmış.
Sonraki üç bölümde ise bir havayolu şirketinin ticarî açıdan kalbi niteliğindeki talep tahmin, ürün planlama ve gelir yönetimi işlemlerine yer verilmiş.
On ikinci bölümün konusu hava kargo.
On üçüncü ve son bölüm ise kısaca sektörün belirsizliklerle dolu olduğuna ve gelecekte de bu özellik çerçevesinde sürekli bir değişim içerisinde yoluna devam edeceğine dikkat çekilmiş.
Neticede, ticarî havayolu sektörüne adım atan kişilere veya üniversitelerin sivil havacılık yönetimi bölümlerinde eğitim gören öğrencilere bu kitabı okumalarını özellikle tavsiye ediyoruz.
Flying Off Course – Table of Contents
Chapter 1: Characteristics and trends in airline operations
Chapter 2: Traditional bilateralism – the impact of economic regulation
Chapter 3: Liberalisation – open markets, open skies and beyond
Chapter 4: The structure of airline costs
Chapter 5: Determinants of airline costs
Chapter 6: The low-cost model
Chapter 7: The economics of passenger charters
Chapter 8: Airline marketing – the role of passenger demand
Chapter 9: Forecasting demand
Chapter 10: Product planning
Chapter 11: Pricing for profit?
Chapter 12: The economics of air freight
Chapter 13: Future prospects – an unstable industry?