Lodos estiğinde, İstanbul’daki havalimanlarında uçuşlar iptal olabiliyor; uçaklar inişte pas geçiyor.
Nedir bu lodos? Uçuş emniyetine zarar veriyor mu?
Lodos aslında, güneybatı yönünden esen rüzgârın adıdır.
Türkiye’ye genellikle güneyden sıcak ve nemli havayı getiriyor. En çok da Marmara, Ege ve Doğu Akdeniz’de etkili oluyor.
Esiş dönemi genellikle de kış mevsimi.
Lodosun getirdiği toz, mineraller zaman zaman insanlarda baş ağrısı, halsizlik, nefes darlığı ve göz kanlanmasına da neden olabiliyor.
Lodos Esince, Hava Trafiği Neden Aksıyor?
Lodos, İstanbul’da hava trafiğinin aksamasına sebep olabiliyor.
Öncelikle hatırlatmakta fayda var.
Lodosun uçuş emniyetine hiç bir zararlı etkisi yok.
Uçaklar kalkarken verimli bir pistten kesilme için yani daha kısa uçağın koşturularak, motorlara daha az yüklenerek kalkış için rüzgarın önden alınması çok önemli.
Benzer bir durum iniş için de geçerli.
Lodos estiğinde yani rüzgâr güneybatıdan geldiğinde uçaklar güneye doğru kalkmak zorunda.
Örneğin Atatürk Havalimanı’nda uçaklar 17 sağ veya sol pist başına gelerek kalkışlarını gerçekleştiriyor. Ancak bu sırada verimli bir iniş trafiği için havalimanında uçaklar Ataköy tarafından yani 23 pistinden inişe alınıyor.
Bu durumda kalkış ve iniş trafiği birbirini kesiyor. Yani 17 pist başına gelen uçak, diğer tarafta inişin tamamlanmasının ardından kalkışına başlıyor.
Bunun nedeni, herhangi bir çarpışmanın önlenmesi. Yani kalkışta yeni kesilen uçak, o sırada inişten vazgeçen ve 23 pistinden gelen uçakla havadaki rotaları kesişiyor.
Bu durum nedeniyle Atatürk Havalimanı’nın kapasitesi yaklaşık yüzde 25 oranında düşüyor.
Yılın ortalama 330 günü Atatürk Havalimanı’nda uçaklar kalkışlarını kuzeye gerçekleştiriyor.
Yani 35 pist başlarına gelerek Sefaköy-Halkalı tarafına doğru kalkıyor.
Diğer taraftan inişler ise Florya yönünden yapılıyor. Yani iki trafik birbirini kesmiyor. Bu gibi trafik akışında, Atatürk Havalimanı maksimum verimlilikte kullanılmış oluyor.
Pas Geçmeler Artıyor
Lodosun bir başka etkisi de pas geçmelerin artması.
Hırçın rüzgâr, ani oluşan hamlesi nedeniyle limitlerde ufak bir aşma, uçakların pas geçmesine neden oluyor. Pas geçen uçak tekrar yükselirken iniş için yeniden sıraya giriyor.
Kapasitenin düşmesi hava trafiğine de olumsuz olarak etkiliyor. Bu nedenle bazen seferler iptal ediliyor. Veya yolcu sayısı az ise bir sonraki seferlerle birleştiriliyor.