Ryanair, easyJet’in PeÅŸinden Gider mi?

Ryanair_ceo_michael_olearyeasyJet’in, “business” yolcu segmentine yönelik gerçekleÅŸtirdiÄŸi strateji deÄŸiÅŸikliÄŸinin iÅŸe yaraması, akıllara Ryanair‘in de benzer bir hamle yapıp yapmayacağı sorusunu getirdi.

Yılda yaklaşık 80 milyon yolcuya hizmet veren, her yıl %5 civarında büyüyen ve bunu yaparken de hayli yüksek miktarda kâr eden Ryanair’in faaliyet gösterdiÄŸi bölgeye, yani Avrupa’ya baktığımızda, aslında son derece güç bir iÅŸi baÅŸardığını söylemek mümkün.

Yüzölçümü çok geniÅŸ olmayan, yerleÅŸim yerlerinin birbirine yakın olduÄŸu, hızlı tren ve otoyol gibi çok keskin iki alternatif ulaşım imkânının bulunduÄŸu ve mevcut havayolu ÅŸirketlerinin kıyasıya bir rekabet içerisinde adeta boÄŸuÅŸtuÄŸu Avrupa kıtası, yakın bir gelecekte Ryanair’e dar gelmeye baÅŸlayabilir.

Böyle bir durumda, şirketin iş modelinde ince ayar yapması gerekebilir.

GeçmiÅŸ yıllarda İrlanda ve İspanya’da lider havayolu konumuna yükselen Ryanair, geçen yıl İtalya ve Polonya’da da en fazla yolcu taşıyan havayolu ÅŸirketi ünvanını eline geçirmiÅŸti.

Åžirketin ulaÅŸtığı bu inanılması güç nokta, farklı yolcu segmentlerinin Ryanair’in radarına takılmasını kaçınılmaz kılıyor.

Böyle bir durumda, yani iÅŸ amaçlı seyahat eden kiÅŸilerin hedeflenmesi halinde, öncelikle, easyJet’in yaptığı gibi bilet ve taşıma kurallarında bazı esnekliklere gidilebilir.

Bunun yanı sıra, Avrupa’da “NATO Havayolu” olarak da adlandırılan Ryanair’in, nispeten daha merkezî konumda bulunan havalimanlarına sefer düzenlemesi gündeme gelebilir.

BilindiÄŸi üzere, SoÄŸuk SavaÅŸ döneminde Avrupa’da NATO tarafından kullanılan havalimanları, 1991 yılı sonrasındaki süreçte âtıl hale gelmiÅŸ; havalimanı vergilerinden kaçınmak isteyen Ryanair, bu tarz kullanılmayan veya çok az kullanılan meydanların en önde gelen müşterisi olmuÅŸtu.

GeçtiÄŸimiz AÄŸustos ayında Ryanair’in uçuÅŸ ağına katılan Sicilya – Comiso Havalimanı, bu tip meydanların en son örneÄŸi olarak deÄŸerlendirilebilir.

Avrupa_Monthly_growth_and_share_EU-28_monthly_passengers_carried_2012Ryanair, Brüksel Zaventem Havalimani Seferleri Basliyor

easyJet’in iÅŸ modeli deÄŸiÅŸikliÄŸinde baÅŸarılı olduÄŸunun bizzat Michael O’Leary tarafından da kabul edilmesi, benzer bir hamlenin Ryanair’den beklenmesine yol açtı.

Ryanair’in Nisan-Eylül dönemini kapsayan faaliyet raporunda, bu muhtemel deÄŸiÅŸikliÄŸin ilk iÅŸaretleri yer alıyor.

Dijital pazarlama ve müşteri hizmetleri gibi, yakın zamana kadar Ryanair tarafından pek de yüz verilmeyen noktaların, raporda vurgulandığı görülüyor.

En dikkat çekici yenilik ise, 1 Åžubat 2014 tarihinden itibaren tüm Ryanair uçuÅŸlarında “koltuk seçimi” uygulamasına geçilecek oluÅŸu.

Bu sayede yolcular, boarding (uçağa biniş) esnasında birbirleriyle yarışmak yerine, uçağa daha sakin ve düzenli bir biçimde yerleşecekler.

Ryanair’in deÄŸiÅŸmeye baÅŸlayan stratejisinin havalimanı seçimi tarafındaki en çarpıcı geliÅŸme ise, Brüksel Zavantem Havalimanı’nın, ÅŸirketin Avrupa’daki merkezleri arasına katılacağının açıklanması oldu.

Åžirketin 1997 yılından beri kullandığı ve kıta Avrupa’sındaki ilk merkezi olan Charleroi Havalimanı Brüksel kent merkezine 50 km mesafedeyken, Zavantem sadece 11 km uzaklıkta bulunuyor.

Ryanair ilk aÅŸamada Zavantem’den 10 farklı noktaya sefer düzenleyecek.

Yukarıdaki grafikte de görüldüğü üzere, Avrupa Birliği + diğer Avrupa içi seferlerde yılda yaklaşık 500 milyon yolcu havayolu ile seyahat ediyor. Ancak pazardaki büyüme oranı neredeyse sıfır mertebesinde.

Dolayısıyla, mevcut havayolu şirketlerinin pazar payı kapma çabası, giderek keskinleşiyor.

Ve görünen o ki, Ryanair de, istikrarlı bir biçimde büyümeye devam edebilmek için, iş modelini değiştiren şirketlerin arasına girecek.

Abdullah Nergiz

Havacılık sektöründe, hem havayolu hem de havalimanı tarafında 20 yıla yakın profesyonel tecrübesi bulunan Dr. Abdullah Nergiz, Türkiye'nin ilk havacılık blogu olan Havayolu 101'in kurucusu ve baş editörüdür. Yüksek Lisans ve Doktora çalışmalarını Türkiye sivil havacılık tarihi üzerine yapmış olan Nergiz, halen profesyonel kariyerinin yanı sıra özel bir üniversitede havacılıkla ilgili ders vermeye devam etmektedir.