Airbus A340: Bir Devrin Sonu

10 Kasım 2011 tarihinde Airbus’tan yapılan bir basın açıklaması, bir devrin sonuna iÅŸaret ediyordu.

Airbus, “deÄŸiÅŸen piyasa dinamikleri” ışığında, A340 modelinin üretimini sona erdirdiÄŸini bildiriyordu.

Haziran 1987’de baÅŸlatılan A330/340 projesinin ilk meyvesi denilebilecek olan A340’ın ilk uçuÅŸu 1991 yılının 25 Ekim gününde gerçekleÅŸtirilmiÅŸti.

Airbus firmasının arkasındaki iki güçlü ülke Almanya ve Fransa’nın bayrak taşıyıcı ÅŸirketleri Lufthansa ve Air France, Mart 1993’te, A340’ı hizmete sokan ilk taşıyıcılar olmuÅŸtu.

Airbus’ın ilk dört motorlu uçağı olan A340, o an itibarıyla Avrupa tarafından üretilen en büyük uçak ünvanını da eline geçirmiÅŸti.

Projenin baÅŸlarında “200” ve “300” modelleri üretilmiÅŸti.

200, tam yüklü olarak 15.000 Km’ye uçabilirken, 300’de bu mesafe 13.700 Km idi.

A340, karbonfiberden üretilmiş olan kuyruğunun dikey bölümünün içerisinde akaryakıt deposu bulunan ilk uçak olma ünvanına da sahipti.

THY’ye ait bir Airbus A340, Star Alliance boyaması ile görülüyor.

Bu noktada hemen 1992 yılının Ocak ayına bir zamanda yolculuk yapıyoruz.

ICAO’nun resmî kurum dergisi ICAO Journal’ın Ocak 1992 sayısında o zamanlarda henüz geliÅŸtirilme aÅŸamasında olan Airbus A340 ile ilgili bir haber hazırlanmış.

ICAO Journal’de A340 hakkında hazırlanan haberin en gülümsetici yanı, bu modellerin dört motorlu olmasının verimlilik açısından getireceÄŸi avantajların sıralandığı bölüm.

Özellikle çok uzun menzillerde dört motorlu uçağın bir avantaj olduÄŸu vurgulanırken, motor tasarımlarının “kalkış esnasında bir motorun arızalanması” ihtimaline göre yapılıyor oluÅŸu ve ETOPS uygulaması, A340’ın dört motorunun, çift motorlulara göre saÄŸladığı üstünlükler arasında sayılmış.

Gelin görün ki, 2011 yılına gelindiÄŸinde, bundan tam 20 sene evvel faydaları sıralanan o dört motor, A340’ın rakiplerine göre en büyük dezavantajı olarak öne çıkmıştı.

Özellikle artan akaryakıt fiyatları ve bakım maliyetleri, havayolu şirketlerinin uzun menzilli filoları için Airbus A330 ve Boeing 777 gibi çift motorlu uçaklara yönelmelerine sebep olmuştu.

Ve neticede A340 sipariÅŸleri tamamen durmuÅŸ, üretici firma “deÄŸiÅŸen piyasa dinamikleri” çerçevesinde bu uçağın üretimini bitirmek durumunda kalmıştı.

Nereden, nereye…

29 Temmuz 1993 tarihli Hürriyet Gazetesi’nde, A340’a geniÅŸ yer ayrılmıştı.

Öte yandan; Türk Hava Yolları (THY), A340’ın ilk müşterilerinden bir tanesiydi.

SipariÅŸi 1990 yılında verilen, ilk uçuÅŸunu 8 Haziran 1993’te yapan ve THY filosuna TC-JDJ tesciliyle katılan ilk A340 (Ä°stanbul), 26 Temmuz 1993 tarihinde Fransa’nın Toulouse kentinden Ä°stanbul’a getirilmiÅŸti.

THY yeni satın aldığı A340’ları ilk aÅŸamada Tokyo, Singapur ve Bangkok hatlarında kullanmaya baÅŸlamıştı.