Neredeyse 18 yıl oldu.
Brezilyalı havayolu TAM’ın, Porto Alegre – São Paulo uçuşunu gerçekleştiren JJ 3054 sefer sayılı uçağı, inişte duramayıp pistin sonundan aşağı uçarak, yine TAM’a ait olan kargo binasına çarpmıştı.
Porto Alegre’de akaryakıt daha ucuz olduğundan yakıt deposu nispeten dolu gelen uçak bir anda alev alarak patlamış, 181 yolcu ve 6 mürettebatın yanı sıra kargo binasındaki 12 kişi hayatını kaybetmişti.
Geçtiğimiz günlerde Netflix’te gösterime giren “A Tragedy Foretold: Flight 3054” adlı bir belgesel dizi, işte bu kazayı ele alıyor.
Üç bölümlük yapım, 17 Temmuz 2007’de Brezilya’nın São Paulo kentindeki Congonhas Havalimanı’nda meydana gelen ve toplam 199 kişinin hayatını kaybettiği TAM Havayolları’na ait 3054 sefer sayılı uçuşun trajik kazasını derinlemesine inceliyor.
Yönetmenliğini Angelo Defanti’nin üstlendiği belgesel, kazanın nedenlerini ve sonuçlarını detaylı bir şekilde ele alıyor.
Hem kazada hayatını kaybedenlerin yakınları hem kargo binasından sağ kurtulmayı başaranlarla hem de yetkililerle konuşuluyor. Bu söyleşilere, kazanın hemen ardından patlak veren yangın sırasında çekilen dramatik görüntüler eşlik ediyor.
Belgesel, kazanın sadece teknik yönlerini değil, aynı zamanda kurbanların ailelerinin yaşadığı acıyı ve adalet arayışını da gözler önüne seriyor.
Belgeselde, kazaya sebep olan etkenler arasında şunlar öne çıkıyor:
- Pist Koşulları: Pistin kısa olması, suyu tahliye etmeye yarayan olukların bulunmayışı ve yağışlı hava koşulları, uçağın duramamasında etkili oldu.
- Pilot Eğitimi ve İletişim: Pilotların eğitimindeki eksiklikler ve yer kontrolü ile iletişimdeki yetersizlikler, durumu daha da kötüleştirdi.
- Havalimanının Konumu: Congonhas Havalimanı’nın yoğun yerleşim alanı içinde bulunması, acil durumlarda manevra alanını kısıtladı.
Neticede, sağ motorun thrust reversal sisteminin çalışmadığı ve iniş sırasında devreye girmediği; pilotların bunu bildiği fakat her nedense çok vahim bir hataya imza atarak, iniş sonrasında sadece sol motoru reverse moduna aldıkları ortaya çıkıyor. Sağ motorun çalışmaya devam etmesi hem uçağın yavaşlamasını engelliyor hem de sola doğru yönelerek pist sonundan aşağı uçmasına yol açıyor.
Yıllar süren soruşturma ve davanın ardından kimsenin ceza almadığını da hatırlatalım.
Bu belgesel, havacılık güvenliği, altyapı eksiklikleri ve sistematik hataların nasıl trajik sonuçlara yol açabileceğini çarpıcı bir şekilde ortaya koyuyor. Havacılıkla ilgilenenler ve gerçek olaylara dayanan belgeselleri sevenler için etkileyici bir yapım.
Belgeselin fragmanını aşağıdan izleyebilirsiniz: