Pakistan International Airlines’ta (PIA) sular bir türlü durulmuyor.
Çalışanlar bir süredir, şirket yönetiminin özelleştirme planına karşı protesto gösterileri ve iş bırakma eylemleri yapıyor.
Bu çerçevede, pazartesi günü PIA’nın satış ofisleri kapalı kalırken, genel müdürlük binası önünde protestolar devam etti.
Özelleştirme sürecinin durdurulmasının yanı sıra, maaş artışı da personelin talepleri arasında bulunuyor.
PIA yönetimi, sendikayla maaş konusunda görüşme yapmayı kabul etti. Gelgelelim, sendikanın şiddetle karşı çıktığı özelleştirme planının akıbeti henüz belli değil.
Bu yılı 400 milyon USD gibi oldukça ciddi bir zararla kapatması beklenen PIA’nın, ikiye ayrılarak satılması öngörülüyor.
Mevcut gidişatta bir değişiklik olmazsa, zararın önümüzdeki yıllarda artarak devam edeceği tahmin ediliyor.
250 milyon nüfusuyla dünyanın en kalabalık ülkelerinden bir tanesi niteliğini taşıyan Pakistan’ın millî havayolu şirketi PIA’nın filosundaki uçak sayısı, çoğu dar gövdeli olmak üzere sadece 33.
Bunların 12 adedi kullanılmıyor dahi.
Hükümet, PIA’nın satışına paralel olarak, havalimanı işletmelerinde de yabancı sermayeyi ülkeye çekmeye çalışıyor. İslamabad, Karaçi ve Lahor havalimanlarının işletilmesi konusunda, Katar’la görüşmeler devam ediyor. Katar Yatırım Fonu’nun, Pakistan’a 3 milyar dolara varan bir yatırım yapabileceği iddia ediliyor.
Tüm bunlar, IMF ile imzalanan anlaşma dahilinde yürütülüyor.
Avrupa’ya Uçamayan PIA, İstanbul’a Gelmişti?
PIA’nın belki de tarihindeki en büyük kriz, tam da Covid-19 salgını devam ederken patlak vermişti.
22 Mayıs 2020 tarihinde Karaçi’de yaşanan uçak kazasında, PIA’ya ait Airbus A320 tipi bir uçak inişte düşmüş, kazada toplam 98 kişi hayatını kaybetmişti.
Asıl kıyametse bundan sonra kopmuştu.
Açılan soruşturmada, PIA pilotlarının sertifikalarıyla ilgili çok ciddi usulsüzlüklere rastlanmış; bunun üzerine PIA bünyesindeki 434 pilottan 141’inin lisansları askıya alınmıştı.
Ülke genelinde lisansı askıya alınan toplam pilot sayısı ise 262 adedi bulmuştu. (O tarihte Pakistan genelindeki pilot sayısı 860 adet)
İş burada kalmamış, 30 Haziran 2020 tarihinde Avrupa Birliği Havacılık Emniyeti Kurumu (EASA), PIA’ya uçuş yasağı getirmişti. Bunu 9 Temmuz’da FAA’in (ABD) yasağı takip etmişti.
Yani bir başka deyişle, PIA, söz konusu yasak sebebiyle üç seneyi aşkın bir süredir Avrupa ve ABD’ye uçamıyor.
Tüm bu hengâme arasında 2022 yılı sonlarında ilginç bir gelişme yaşanmış ve PIA ile THY bir anlaşma imzalamıştı. Uçuş yapamadığı için Londra Heathrow Havalimanı’ndaki çok değerli slot haklarını kaybetmekle karşı karşıya kalan PIA, buradaki slotlarını geçici olarak THY ve Kuwait Airways’e devretmişti.
PIA, buna paralel olarak İslamabad ve Lahor’dan İstanbul İGA Havalimanı’na sefer başlatmıştı. Bu sayede, Avrupa ve ABD’ye seyahat etmek isteyen Pakistanlılara alternatif bir yol bulunmuştu.
Öte yandan, Pakistanlı yetkililer ile EASA arasında, uçuş yasağın kaldırılmasına yönelik görüşmeler devam ediyor.
Pakistan Havacılık Bakanı Khawaja Saad Rafique, geçen temmuz ayındaki bir açıklamasında, üç ay içerisinde İngiltere seferlerine yeniden başlamayı umduklarını belirtmişti. İlk aşamada Londra Heathrow ve Manchester uçuşlarının başlaması bekleniyor.
Ayrıca PIA’nın EASA ile teması da sürüyor. EASA emniyet denetlemesinde ilk aşamanın başarıyla geçildiği söyleniyor. Avrupa’da açılabilecek ilk hat olarak Paris CDG öne çıkıyor.
Bu krizden önce, PIA’nın cirosunun yüzde 37’si İngiltere ve Avrupa hatlarından elde ediliyordu.