ABD Başkanı Donald Trump, Çin’e yapılan uçak motoru ihracatını yasaklamayı düşünüyor.
Yasağın söz konusu olduğu motor, Amerikan General Electric (GE) ve Fransız Safran firmalarının ortaklığındaki CFM tarafından üretilen LEAP 1C.
CFM LEAP 1-C tipi motorlar, halihazırda Çin’de geliştirilmekte olan ve önümüzdeki bir kaç sene içinde hizmete girmesi hedeflenen Comac C919 tipi yolcu uçaklarında kullanılıyor.
Amerikan Ticaret Bakanlığı en son olarak, 2019 yılının Mart ayında CFM’e, Çin’e LEAP 1-C ihracatı için izin vermişti.
Trump yönetimini yeni motor ihracını yasaklamayı düşündüren etken ise Çin’in yapması muhtemel tersine mühendislik (reverse engineering) çalışması.
Zira, tersine mühendislik konusunda adeta dünyada bir numara olan Çin’in, uçak motoru geliştirme işinde benzer bir şeyi gerçekleştirerek, yolcu uçağı motoru pazarına hızlı bir giriş yapmasından ve ABD’nin çıkarlarını olumsuz yönde etkilemesinden endişe ediliyor.
GE yöneticileri ise bu düşünceye karşı çıkıyor.
LEAP 1-C tipi motorların Comac C919 üretimi için yıllardır Çin’de kullanıldığı belirtilerek, bir tersine mühendislik söz konusuysa, Çinlilerin bu yöndeki girişimlere çoktan başlamış olması gerektiğinin altı çiziliyor.
Muhtemel yasaklamayla ilgili kararın, bu ayın sonuna kadar alınması bekleniyor.
Yolcu uçağı motorlarına ilişkin bilgiler, gerek tasarım gerek kullanılan parçalar ve gerekse üretim süreci açısından son derece sıkı bir biçimde korunuyor.
Bakalım ABD Başkanı Donald Trump’ın bu işe yaklaşımı nasıl olacak?
Gerçekten teknoloji transferi konusunda uzun vadeli etkileri olacak bir karar mı verecek, yoksa sadece, Çin’le devam eden ticaret müzakerelerinde bir koz olarak mı kullanacak?