Yurt dışına gittiğinizde satın aldığınız ürünlerin vergilerinin bir bölümünü geri alabilme hakkına sahip olduğunuzu biliyor muydunuz?
Bu uygulama dünya genelinde “Tax Free” olarak adlandırılıyor.
Tax Free konusunda ülkemizdeki en uzman kişilerden bir tanesi olan Mehmet Baykam, uygulamanın ayrıntıları hakkında bizlere bilgi verdi.
İşte Mehmet Baykam’ın kaleminden, Tax Free süreçlerine ilişkin ayrıntılar.
“Tax Free” Nedir?
Tax Free, 1980’li yıllarda ilk defa İsveç’te uygulanmaya başlayan KDV iade sisteminin genel adıdır.
Seyahat edilen ülkede ikâmetiniz olmamak şartıyla, yaptığınız alışverişlerin KDV’lerinin belirli bir kısmını bu sistem sayesinde geri alabiliyorsunuz.
Her ülkede mevzuata bağlı değişiklikler olsa da sistemin esası bir kaç ana kurala bağlı olarak işliyor:
- Öncelikle; tabiiyetiniz veya işiniz ne olursa olsun (ögrenci,asker, doktor gibi), alışveriş yaptığınız ülkede, o ülke tarafından belirlenen ikamet şartı aranması gereken süreden fazla ikamet etmemeniz gerekmektedir.
- Tax Free işlemleri, çok istisnai durumlar dışında dünya genelinde, ilgili makamlarca belirlenmiş aracı kurumlar tarafından yapılmaktadır. Satıcı mağazalar, Tax Free işlemlerini ilgili aracı kurumlar vasıtası ile düzenleyebiliyorlar.
- Bu sebeple, gideceğiniz ülkede Tax Free sisteminden faydalanmak istiyorsanız mutlaka ülkede operasyonu olan aracı kurumların anlaşmalı mağazalarında alışveriş yapmanız gerekmektedir. Anlaşmalı olmayan mağazalardan yapılacak alışverişlerde gerekli Tax Free formu yerine standart yurtiçi faturalarının ve/veya eksik ve yanlış Tax Free belgelerinin verilmesi, bu hakkı kullanamamanıza yol açacaktır.
- Tax Free sistemi sadece yolcu beraberi ihracat kapsamındaki alışverişler için geçerlidir. Hiç bir hizmet kalemi için vergi iadesi talebinde bulunamazsınız.
- Tax Free sisteminden faydalanabilmek için her ülkede belirlenmiş alt limitlerden daha fazla harcama yapmanız gerekmektedir. Ancak bu limitlerde veya üzerinde yapılan alışverişlerde iadeye hak kazanabilirsiniz. Üst limit olarak ise genellikle bir sınırlama bulunmamaktadır.
- Satın aldığınız ürünleri ülkeyi terk ederken ve mutlaka çıkış yaptığınız gün, çıkış yapacağınız sınır kapısında (havalimanı, deniz limanı, kara sınır kapısı) ilgili gümrük idaresine giderek gümrük memurlarına beyan etmeniz ve Tax Free belgeniz üzerine gümrük onayı almanız gerekmektedir. Aldığınız alışverişlerin ülkeyi terk ederken beraberinizde olma zorunluluğu vardır. Gümrük onayı almamış Tax Free belgesinin KDV iadesi alması da mümkün değildir.
Tüm dünya da işleyiş bu ana esaslar üzerine kurulmuş olup mevzuat farklılıkları sebebiyle uygulamalarda küçük değişiklikler olabilmektedir.
Türkiye özeline inmek gerekirse; Tax Free uygulamasından faydalanmak için:
- Bir takvim yılı içerisinde 185 günden fazla Türkiye’de kalmamak,
- Aracı kurum ile anlaşmalı üye mağazalardan alışveriş yapmış olmak,
- Alt limit olan 100 TL + KDV veya daha fazla tutarda alışveriş yapmış olmak,
- Yurt dışına çıkarken ürünleri yanınızda götürüyor olmak,
- Alışveriş tarihinden itibaren üç ay içerisinde gümrük onay işlemlerinin tamamlanması, temel esastır.
Ülkemizdeki Tax Free uygulaması, 3065 numaralı KDV Uygulama Genel Tebliği ve diğer gümrük mevzuatı esaslarına bakılarak düzenlenmiş olup, Maliye Bakanlığı ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın kontrolü ile yürütülmektedir.
Türkiye’de Tax Free işlemlerinin büyük bir bölümünün havalimanlarında gerçekleşmesi sebebiyle kısaca havalimanı işleyişine de değinmek gerekir.
Havalimanına, Tax Free işlemleri için geçireceğiniz ilave süreyi dikkate alarak, her zamankinden en az 30 dakika kadar daha erken varmanız iyi olacaktır. (sezonsal olarak değişiklik gösterebilir).
Havalimanına giriş yaptıktan sonra Tax Free’ye konu eşyanızı uçağa götürme şeklinize göre gümrük işlemlerine başlamanız gerekir. Satın aldığınız ürünü;
- Uçak altına vereceğiniz bagajınızın içerisinde teslim edecekseniz; pasaport öncesinde bulunan gümrük onay noktasına,
- El bagajınız ile yanınızda uçağa götürecekseniz; pasaport sonrasındaki gümrük onay noktasına,
giderek eşyanızı gümrük memuruna gösterip, Tax Free belgenizi onaylatabilirsiniz.
Gümrük onayı aldıktan sonra, ilgili aracı kurumlardan iadenizi talep edebilirsiniz.
Bu işlemler 2017 yılı Temmuz ayından öncesine kadar standart defter kaydıyla devam etmekteydi.
Yeni çıkan tebliğler ile birlikte artık faturaların hem düzenlenmesi hem de onaylanması dijital ortama taşınmış olup, artık işlem süreleri gerek mağazalarda ve gerekse gümrük onay noktalarında çok ciddi oranda kısalmıştır.
Bu sayede yolcuların seyahat prosedürlerini zorlaştırmadan işlemler tamamlanabilmektedir.
İlgili resmî makamların sistemin işleyişini her geçen gün daha iyiye götürmek için uygulamaları günümüz modern devlet anlayışı ile yönetmeleri, aracı kurumların da müşteri memnuniyetini baz alan özverili çalışmaları ile Tax Free ülkemizde dünya standartlarının da üstünde, yüksek bir seviyede devam etmektedir.
Ayrıca terminal işletmelerinin destekleri ile bu hizmet artık, son derece önemli bir yolcu ve terminal hizmeti olarak benimsenmiştir.
Böylelikle yolcuların işlemlerini rahat ve kısa zamanda yapabilmesi sağlanmıştır.