American Airlines ve LATAM Airlines Group, yakın işbirliği (joint business) anlaşması yapmayı planladıklarını duyurdu.
Yolcularına daha iyi hizmet vermeyi amaçladıklarını belirten bu iki büyük şirket, ABD ve Güney Amerika’daki ilgili ülkelerin resmî makamlarına, söz konusu işbirliğine yönelik olarak gerekli izin başvurusunu yaptı.
Taraflar arasındaki işbirliği niyeti hayata geçirilebilirse, bu anlaşma ABD, Kanada, Brezilya, Kolombiya, Paraguay, Peru, Şili ve Uruguay’ı kapsayacak.
American ile LATAM arasındaki mevcut stratejik ortaklığın, bu yeni anlaşma ile birlikte daha da derinleşmesi bekleniyor.
Anlaşmanın yolcular açısından getirdiği faydalar ise şu şekilde sıralanıyor:
- Daha geniş uçuş ağı, daha fazla hat ve frekans,
- Daha rekabetçi bilet fiyatları,
- Artan seçenekler,
- Aktarmalı uçuşlarda pürüzsüz bağlantı imkânı.
American Airlines’ın Miami, New York, Dallas/Fort Worth ve Los Angeles; LATAM’ın ise Sao Paulo, Santiago, Brasilia, Lima ve Bogota’daki hub noktaları, taraflar arasındaki anlaşmada en fazla rol oynayacak kritik havalimanları olarak öne çıkıyor.
Bu iki şirketi tercih edecek olan yolcular, 330 civarında havalimanına konforlu bir biçimde seyahat etme imkânına kavuşacak. Mevcut durumla kıyaslandığında, yeni anlaşmanın yolculara 100 civarında ilave hat sunacağı söylenebilir.
American Airlines ile LATAM’ın Şilili üyesi LAN arasındaki ilk işbirliği çalışması, 1999 yılında başlayan codeshare anlaşması olmuştu.
Bu işbirliği, LAN’ın 2000 yılında oneworld havayolu ittifakına üye olması ile daha da gelişmişti.
Havayolu Sektöründe İşbirliği Aşamaları
Havayolu sektörünü 1944 yılındaki Şikago Konferansı’ndan itibaren etkisi altına alan milliyet temelli mülkiyet sorunsalı, şirketlerin sınır-ötesi satın alma ve birleşme imkânlarını büyük ölçüde kısıtlıyor.
Fiilî kısıtları aşmanın yollarını arayan havayolu şirketleri, farklı bir takım yollara başvurmak zorunda kalıyor.
Bu açıdan sektördeki işbirliği aşamalarını genel olarak dört safhaya ayırabiliriz.
Bunlardan ilk ikisi, çok uzun yıllardır uygulanagelen seçenekler.
Üç ve dördüncü aşamalar ise ancak serbestleşmenin yaygınlaşmasına paralel olarak gelişebiliyor.
1- Interline
2- Codeshare
3- Joint Business Agreements
4- Equity Partnerships
Yıllarca interline ve codeshare anlaşmalarıyla adeta “deli pösteki sayar gibi” işlerin içinde debelenip duran sektör, artık yavaş yavaş üçüncü aşamaya geçiyor.
İkili, hatta üçlü joint venture anlaşmaları, tam şirket birleşmelerinden önceki son durak.
Interline ve codeshare ile yapılamayan bir çok şey, joint venture’lar sayesinde gerçekleştirilebiliyor.
Kâr-zarar ortaklığı, yolcularla olan ilişkilerdeki bütünsellik, ücret ve tarife yapısının senkronize edilmesi ve bunların dağıtımı, joint venture anlaşmalarının sağladığı faydalardan hemen akla gelenler.