Avrupa Birliği’ni aylardır etkisi altında tutan borç krizinin tam manasıyla çözülememesi, ticaret güven endeksinde gerilemeye ve uluslararası ticarette duraklamalara yol açınca, bu kötü gidişin ilk emaresi havayolu sektörü üzerinde görülmeye başladı bile.
IATA tarafından geçen hafta açıklanan Ekim ayı analizine göre, özellikle Avrupa’daki business class yolcuları, tasarruf amacıyla git gide economy class’ı tercih eder hale geldiler.
Geçen yılın aynı dönemiyle mukayese edildiğinde, dünya genelindeki premium yolcu sayısı Eylül ayında %6,7 artış kaydetmişken, bu oran Ekim ayında sert bir düşüşle %0,1’e geriledi.
Bu gidişle Kasım ve Aralık aylarındaki premium yolcu sayısı rakamlarında 2010 yılına göre bir düşüş yaşanması kimseyi şaşırtmayacak.
Ekim ayında economy class yolcu sayısında ise önceki yılın aynı dönemine göre %4’lük bir artış kaydedilmiş.
Bu durum, business class yolcusunun giderek economy class’ta seyahat eder hale geldiği iddiasını güçlendiren bir gösterge.
Yazımızın girişinde de belirttiğimiz gibi, son iktisadî krizin odak noktası Avrupa Birliği olduğundan, premium yolcu kaybının en şiddetli biçimde hissedildiği bölge de burası.
Ekim ayında, Avrupa’daki premium yolcu sayısı, geçen yıla nispeten %3,3 oranında azalmış durumda. Uzak Doğu’daki premium yolcu sayısı ise %10,4 oranında artış kaydetmiş.
Görünen o ki, Avrupa merkezli havayolu şirketlerini, özellikle de premium yolcu kaynaklı gelirleri, toplam gelirleri içerisinde yüksek paya sahip olanlarını, zor günler bekliyor. Tıpkı 2009 yılında olduğu gibi.
Zira yolcu sayısı aynı kalsa bile, birim gelirlerde düşüş yaşanacağı aşikâr.
Özellikle akaryakıt ve personel giderlerinin yüksek seyretmeye devam ettiği bu günlerde, gelir tarafında yaşanacak böyle bir azalma, şirket bilançolarının menfi yönde baskılanması manasına geliyor.
Halen dünyanın en canlı ekonomilerinin yer aldığı Güneydoğu Asya’nın havayolu şirketleri ise, en azından şimdilik, bölgesel avantajlarının keyfini çıkarmaya devam edecek gibiler.