Vijay Mallya denince akla ne geliyor acaba?
Ülkemizde her nedense, başarılı olmuş yabancı iş adamları pek tanınmıyor.
Vijay Mallya da bunlardan biri. 56 yıllık ömrüne şöyle bir bakıldığında, bir havayolu şirketinin de başında olması hasebiyle, Richard Branson’la bir hayli benzerlik gösteren farklı girişimleri olduğu görülüyor.
Vijay’i Branson’dan ayıran en önemli özellik, babasının bir iş adamı olması ve Vijay’in bir çok konuda kendisine onu örnek alması.
Branson’da ise böyle bir durum yok. İş hayatına sıfırdan başlamış durumda. Zaten ilk işi olan plak satışının ve sonrasında gelen tüm şirketlerinin adının “Virgin” olması da buradan kaynaklanıyor.
Mallya 1983 yılında, henüz 28 yaşındayken, United Breweries Group (UB Group) adlı alkollü içecek firmasının yönetimini babasından devralarak ilk büyük adımı atmış.
UB Group zamanla büyüyerek, farklı sektörlerde faaliyet gösteren ve bünyesinde 60’tan fazla şirketin yer aldığı dev bir şirketler topluluğuna dönüşmüş.
Alkolün yanı sıra mühendislik, tarım, kimya, bilişim teknolojisi, havacılık, tatil, spor gibi bir çok farklı faaliyet başlığını UB Group’ta görmek mümkün.
Formula 1’deki Force India ve Kriket Ligi’ndeki Royal Challengers takımlarının sahibi olan Mallya, sponsorluk ilişkileri üzerinden de futbolla ilgileniyor.
Mallya’nın konumuzla asıl ilgili olan teşebbüsü ise tabii ki Kingfisher Airlines.
Uçuş faaliyetine 2005 yılında başlayan şirketin 66 uçak bulunan filosu Airbus ve ATR’lerden oluşuyor. Yine Airbus ve ATR’lerden mürekkep 130 adet de yeni tayyare siparişi bulunuyor.
2012 sonunda 71 olması hedeflenen filodaki uçak sayısı sonraki yıllarda sırasıyla 86, 103, 122 ve 138 olarak planlanmış.
Kingfisher’in bu kısa tarihçesinde dikkati en fazla çeken şey, kazandığı ödüller.
5-6 yıl içerisinde bir çok müşteri memnuniyeti, marka ve kalite ödülü kazanan şirket, Skytrax kapsamındaki 5 yıldızlı az sayıdaki havayolu şirketinden bir tanesi.
Ayrıca Hindistan’ın en iyi havayolu şirketi olma unvanını da elinde tutuyor.
Zaten Hindistan iç hatlarındaki en büyük firma da Kingfisher.
59 iç ve 8 dış olmak üzere toplam 67 noktaya uçan şirket, günde 380 civarında sefer düzenliyor. 2010-11 senesinde iç hatlarda %83, dış hatlarda ise %77’ye yakın bir yolcu doluluk oranı bulunuyor.
Sırası gelmişken, Hind firmalarının iç hat pazar paylarına da bir göz atalım:
Kingfisher (%20), Indigo (%19.7), Jet Airways (%17.5), Air India (%15.4), Spicejet (%13.6), Jetlite (%7.3) ve Go Air (%6.4).
Önümüzdeki dönemde oneworld üyesi olmayı hedefleyen şirketin mâlî performansının ise gerek 2009-10 ve gerekse 2010-11 yıllarında çok parlak olmadığını ve söz konusu yılların zararla kapatıldığını eklemekte fayda var.
Vijay Mallya’nın da diğer bazı başarılı iş adamları gibi, ticaret hayatında belli bir çıtanın üzerine geçtikten sonra kendisini tatmin etmek için havayolu sektörüne atılmış olabileceğini tahmin ediyoruz.
Şirket şimdilik zarar etse de, filosunun genişlemesine paralel olarak, Hindistan’daki havayolu kapasite açlığı da hesaba katıldığında, gelecek yıllarda mâlî açıdan da müspet performans gösterir hale gelecek gibi görünüyor.