Hong Kong Havalimanı

Havalimanı İşletmelerinde İttifak

IATA tarafından aylık olarak yayımlanan Airlines International adlı derginin Şubat sayısında, havalimanı işletmeleri arasındaki ittifakları irdeleyen bir makale yer aldı.

Makaleye göre; havayolu şirketleri arasındaki satın alma ve birleşmelerde önde gelen gaye, uçuş ağı genişliği ve ölçek ekonomisinden faydalanmak olurken, havalimanları arasındaki işbirliklerinde daha ziyade eşgüdüm artışı ve uzmanlık aktarımı ön plana çıkıyor.

2008 yılının Ekim ayında Aeroports de Paris ile Schiphol Group arasında 12 yıllık bir stratejik ittifak anlaşması imzalandı.

Böylece Skyteam’in Avrupa bacağında sürdürülen “dual hub” (ikili merkez) politikası çerçevesinde, Paris CDG ve Amsterdam’daki Schiphol (AMS) ile Air France KLM arasındaki ilişki ve entegrasyonun daha da güçlendirilmesi amaçlanıyor.

2013 yılından itibaren yılda 18 milyon Euro tasarruf edileceği tahmin edilen bu ittifakı oluşturan CDG ve Schiphol limanlarının 59 milyonluk nüfusa sahip bir havzaya (catchment area) sahip olduğunu da eklememiz gerekiyor.

CDG, Schiphol ve Air France KLM arasındaki bu yakın ilişki, Bremen Uygulamalı Bilimler Üniversitesi öğretim görevlisi Dr Hans Martin Niemeier tarafından “tekelcilik” tehlikesi çerçevesinde değerlendiriliyor.

Niemeier’e göre coğrafî olarak bir birlerine yakın havalimanları arasındaki işbirlikleri, pazarı domine etmenin dışında çok da fazla bir işe yaramıyor.

2010 yılında yapılan bir başka havalimanı işbirliği ise Star Alliance ekosistemi çerçevesinde gerçekleşmiş ve Münih (MUC) ile Changi (SIN) Havalimanları stratejik ittifak kurmuştu.

Havalimanı işbirliklerine tarihsel açıdan bakıldığında, yakın geçmişte iki başarısızlık yaşandığı görülüyor.

2001 yılında yine Schiphol ile bu kez Frankfurt (FRA) arasında kurulan ve Pantares adı verilen ittifakın amaçları arasında, İtalya’daki havalimanlarını da bu ittifaka dahil etmek vardı. Ancak bu amaca hiç bir zaman ulaşılamadı.

Kargo havalimanlarının kurduğu ve bir süre başarılı olan Galaxy adlı birlik de bir süre sonra dağılmak zorunda kalmıştı.

Hong Kong Havalimanı
Hong Kong Havalimanı

Havalimanları arasındaki işbirliklerine müspet bir örnek vermek gerekirse, Hong Kong (HKG) ile Shenzhen (SZX) arasındaki gösterilebilir.

HKG uluslararası uçuşlarda bakımından bir hayli zenginken, SZX de Çin iç hat uçuşları açısından son derece uygun bir tarife yapısına sahip.

HKG – SZX işbirliği, bu iki liman arasındaki kara ve deniz ulaşımını mümkün mertebe kolaylaştırarak, yolcuların iç hat-dış hat aktarımını kolayca yapabilmesini amaçlıyor.

Havalimanları arasında yapılacak buna benzer işbirlikleri havayolu şirketleri için faydalı olurken, bunun dışındaki ortaklıklarda iniş ve handling maliyetlerinin artması kaçınılmaz hale gelebilir.