Berlin – San Fransicso hat açılışı (Mayıs 2017)

Almanya’nın ikinci büyük havayolu şirketi Airberlin, Ağustos ayının ortasında sürpriz bir kararla iflas başvurusunda bulunmuştu.

Alman devleti, 150 milyon Euro tutarında geçiş kredisi vererek, Airberlin’in operasyonlarının üç ay kadar daha devam etmesini ve bu şirketten bilet satın almış yolcuların mağdur olmamasını sağlamıştı.

Bu önemli geliÅŸmenin ardından, bir bakıma “miras kavgası” baÅŸlamıştı.

Airberlin’in sektörden çekilmesinin ardından, halihazırda bu havayolu ÅŸirketi tarafından gerçekleÅŸtirilen uçuÅŸlar ne olacaktı?

Zira Airberlin tarafından pazara arz edilen koltuk kapasitesi yıllık 25 milyon seviyesinde.

Şirketin nispeten daha iyi performans gösterdiği önceki yıllarda, mesela 2010 yılında ise bu rakam çok daha yüksek bir noktada, yaklaşık 40 milyon mertebesindeydi.

Airberlin Yıllık Koltuk Kapasitesi (2007-2017)

BilindiÄŸi üzere Airberlin, “melez” bir iÅŸ modeli uyguluyor. Åžirket, düşük maliyetli taşıyıcılarla ile network taşıyıcıların iÅŸ modellerini harmanlıyor.

Bu yüzden, kısa menzilli hatların yanı sıra, Airberlin tarafından işletilen bir çok önemli uzun menzilli hat da bulunuyor.

Mesela bu yılın Mayıs ayında açılan Berlin – San Francisco hattı bunlardan bir tanesi.

Uzun menzilli hatların Airberlin’in toplam kapasitesi içerisindeki payı yaklaşık %10.

Bununla birlikte Airberlin, aylık bazda değerlendirildiğinde, 2015 yılının Nisan ayından bu yana sürekli bir biçimde yolcu kaybediyor.

2017 yılında filonun küçültülmesi ve tabii olarak pazara arz edilen kapasitenin azaltılmasıyla birlikte, yolcu sayısındaki düşüş iyice hızlandı.

Airberlin’in yolcu sayısı Temmuz ayında, bir önceki yılın aynı ayına nispeten %24 oranında geriledi.

Son yıllarda şirketin hizmet verdiği yolcu sayısı yıllık 30 milyon civarında dalgalanıyordu.

Airberlin’in Yerini Kim Dolduracak?

Airberlin’in sektörden çekilmesiyle ortaya çıkacak boÅŸluÄŸu kimin dolduracağı ise daha ilk günden konuÅŸulmaya baÅŸlandı.

GeçtiÄŸimiz yıl Airberlin, filosundaki uçak sayısını 150’den 75’e indireceÄŸini açıklamış; açığa çıkan 75 uçağın 38 tanesine Lufthansa tâlip olmuÅŸtu.

Lufthansa, “wet-lease” ÅŸeklinde kiraladığı bu uçakları, düşük maliyetli markası Eurowings bünyesinde kullanacağını duyurmuÅŸtu.

Dolayısıyla, Airberlin’in iflas kararının ardından gözler ilk olarak Lufthansa’ya çevrildi.

Alman hükûmetinin bazı bakanlarının da gayrıresmî olarak desteklediği bu satın alma işleminin gerçekleşmesi halinde Lufthansa, Almanya iç hat pazarında neredeyse bir tekel haline dönüşebilir.

Airberlin’i satın alması halinde Lufthansa’nın Almanya iç hat pazarındaki payı %68’den %95’e, toplamdaki payı ise %47’den %60’a yükselecek.

Bu yüzden Lufthansa’nın Airberlin’i satın almasına bir çok kurum ve kuruluÅŸ itiraz ediyor.

Böyle bir geliÅŸme olması halinde Airberlin’in özellikle Düseldorf ve Berlin’deki slot hakları Lufthansa’ya geçecek.

Halen Frankfurt ve Münih havalimanlarında ikili “hub” uygulaması yapan Lufthansa’nın, en azından Berlin’i de küçük bir hub olarak konumlandırıp konumlandırmayacağı ayrı bir merak konusu.

Airberlin ile ilgilenen bir diÄŸer havayolu ÅŸirketi Ryanair.

Lufthansa’nın Airberlin’i satın alma ihtimaline en ÅŸiddetli bir biçimde itiraz eden Ryanair, airberlin’in tamamına veya bir bölümüne talip olduÄŸunu duyurdu.

Ryanair, Airberlin’i satışına iliÅŸkin sürecin ÅŸeffaf bir biçimde yürütülmediÄŸinden ve iÅŸin aceleye getirildiÄŸinden de ÅŸikâyetçi.

Airberlin’in kendisiyle olmasa da, sahip olduÄŸu slotlarla ilgilenen bir diÄŸer ÅŸirket ise easyJet.

EasyJet, Airberlin’in Düseldorf Havalimanı’nda sahip olduÄŸu yıllık yaklaşık 70.000 slotun yarısına tâlip.

Lufthansa, Airberlin’i satın alsa bile, Eurowings üzerinden Düseldorf’ta tekel konumuna geleceÄŸi için, Lufthansa’nın, buradaki slotları devralmasına izin verilmeyeceÄŸi belirtiliyor.

Dolayısıyla, easyJet amacına ulaÅŸabilirse, Düseldorf’tan Münih, Berlin-Tegel, Zürih, Hamburg, Kopenhag veya Malaga gibi kentlere sefer yapma hakkına kavuÅŸacak.

Özellikle tatil pazarına odaklanmış olan Thomas Cook ve Condor adlı havayolu ÅŸirketlerinin de, Air Berlin’in bir bölümü veya slotlarıyla ilgilendikleri gelen haberler arasında.

Ne ÅŸekilde sonuçlanacağı henüz belli olmamakla birlikte, Alman hükûmetinin, Airberlin’in satışı konusunun bir an önce sonuçlandırılmasını istediÄŸi bir gerçek.

Bakalım bu büyük ve önemli miras, hangi havayolu şirketleri tarafından ne şekilde paylaşılacak?

Abdullah Nergiz

Havacılık sektöründe, hem havayolu hem de havalimanı tarafında 20 yıla yakın profesyonel tecrübesi bulunan Dr. Abdullah Nergiz, Türkiye'nin ilk havacılık blogu olan Havayolu 101'in kurucusu ve baş editörüdür. Yüksek Lisans ve Doktora çalışmalarını Türkiye sivil havacılık tarihi üzerine yapmış olan Nergiz, halen profesyonel kariyerinin yanı sıra özel bir üniversitede havacılıkla ilgili ders vermeye devam etmektedir.