Geçtiğimiz günlerde Air Canada’ya ait bir Boeing 787’nin, kalkışı sırasında iniş takımlarını beklenenden daha uzun süre açık tuttuğu gözlemlendi.

Bu durum sosyal medyada, özellikle Reddit’teki havacılık meraklıları arasında dikkat çekti.

Peki, bir uçağın kalkıştan hemen sonra iniş takımlarını toplamaması olağan dışı bir durum mu? Yoksa bunun teknik bir gerekçesi olabilir mi?

Görüntülerin Ortaya Çıkışı

Reddit’te paylaşılan videoda, kalkıştan sonra yaklaşık 30 saniye boyunca iniş takımlarının açık kaldığı görülüyor.

Normal şartlarda ticari jet uçakları, yerden güvenli bir şekilde ayrıldıktan hemen sonra iniş takımlarını toplar. Bu yalnızca yakıt ekonomisi açısından değil aynı zamanda aerodinamik verimlilik için de önemlidir.

Ancak Air Canada örneğinde, pilotlar iniş takımlarını bilinçli olarak açık tutmuş gibi görünüyor.

MEL: Minimum Ekipman Listesi Nedir?

Olayın ardından bazı profesyonel pilotlar durumu açıklamaya çalıştı. İçlerinden biri, daha önce benzer bir durumu Minimum Equipment List (MEL – Asgari Donanım Listesi) çerçevesinde yaşadığını belirtti.

MEL, uçakta bir sistemin tam anlamıyla çalışmaması durumunda, hangi koşullar altında uçağın yine de güvenli bir şekilde operasyon yapabileceğini belirleyen kuralları içerir.

Örneğin, iniş takımı kapaklarının contalarında eksiklik veya hasar varsa, bu parçaların uçuş boyunca tam olarak kapanmasına izin verilmeyebilir. Böyle bir durumda MEL prosedürü devreye girer ve iniş takımlarının belirli bir süre açık tutulması gerekir. Bu süre bazı modellerde 10 dakikaya kadar uzayabilir.

Fren Isısı ve Performans Sınırlamaları

İniş takımlarının geç toplanmasının bir başka gerekçesi de fren ısısı olabilir.

Özellikle kısa pistten kalkışlarda veya ağır inişlerin ardından fren sistemleri yüksek sıcaklıklara ulaşabilir. Eğer iniş takımları hemen kapatılırsa, sıcaklık nedeniyle sistemde hasar oluşabilir. Bu tür senaryolarda, pilotlar iniş takımlarını bir süre açık tutarak soğumalarına izin verir.

Diğer bir yoruma göreyse, yine iniş sonrasında aşırı ısının frenlerin, kalkış sırasında yangın uyarı sistemlerini gereksiz bir biçimde devreye sokmasını engellemek için pilotlar böyle tercihte bulunmuş olabilir.

Tabii bir Boeing 787’de kalkış sırasında iniş takımlarının 10 dakika boyunca açık tutulmasının, ortalama 1.200 Kg ilave akaryakıt tüketimine sebep vereceğini de ekleyelim.

Uçuş Güvenliği Açısından Değerlendirme

Bu tür uygulamalar sıra dışı görünse de, uçuş güvenliği açısından tamamen kontrol altında yapılan ve prosedürlere uygun hareketlerdir.

Ne Boeing 787’nin tasarımında ne de Air Canada’nın operasyonel kararlarında bir ihmal söz konusudur. Aksine, iniş takımlarının geç toplanması uçağın güvenliğini artırmaya yönelik önleyici bir tedbirdir.

Sonuç

Havacılıkta, dışarıdan bir gözle bakanlara olağandışı gibi görünen hareketlerin mutlaka bir teknik açıklaması vardır.

Air Canada’nın Boeing 787-9’u da kalkıştan hemen sonra iniş takımlarını toplamamış olabilir çünkü muhtemelen MEL kapsamındaki bir duruma uyum sağlıyordu.

Görüntüler ve pilot yorumları da bu ihtimali destekliyor. Uçuş güvenliği, görünenin arkasındaki kurallarla sağlanır. Bu da bize gösteriyor ki gökyüzünde hiçbir detay tesadüf değildir.