Havayolu 101’de 2012 yılından bu yana Berlin Brandenburg Havalimanı hakkında yazdığımız yazılarda, bu önemli projenin resmen ne zaman hizmete gireceğini soruyorduk.
Havalimanı hakkında basına yansıyan son haberlerden sonra artık açılış tarihini değil de, açılışın neden sürekli bir biçimde ertelendiğini sorgulamanın daha doğru olacağına inanıyoruz.
Hatırlanacağı üzere, Berlin Brandenburg Havalimanı’nın resmî açılışı için 3 Haziran 2012 tarihi belirlenmişti. Açılışın şerefine, 24 Mayıs 2012 tarihinde 40.000 kişinin davetli olduğu bir etkinlik organize edilmişti. Etkinliğin sloganı ise “özgürlük” olarak belirlenmişti.
Açılış töreni 10 gün kala iptal edilirken, 3 Haziran 2012’den bu yana 2.000 gün geçmiş durumda. Kimilerine göre, 2012 yılında yaşanan krizin ardından terminal binası tamamen yıkılarak, yeniden yapılmalıydı. Ama artık bu iş için çok geç.
Projeye ilişkin spekülasyonların ardı arkası kesilmiyor.
15 Aralık 2017 tarihinde, geçtiğimiz Mart ayından bu yana projenin başında olan Lütke Daldrup tarafından Berlin Brandenburg Havalimanı’nın son durumu hakkında resmen açıklama yapılacak ve “yeni” açılış tarihi bildirilecek.
İnşaatın ancak 2018 yılının sonbahar aylarında bitirilebileceği ve yapılması gereken testlerin ardından havalimanının en iyi ihtimalle 2020 yılı içerisinde bir tarihte açılabileceği belirtiliyor.
Ancak Alman Tagesspiegel gazetesinde çıkan bir haberde, havalimanı şantiyesinde işlerin tahmin edilenden çok daha kötü gittiği ve Brandenburg’un 2021 yılında dahi açılamayabileceği iddia ediliyor.
Başta yangın alarm ve söndürme olmak üzere bir çok teknik sistemde hatalar olduğu belirtiliyor. Duman tahliye ve acil durum ışıklandırma sistemleri de arızalı ve düzeltilmeyi bekliyor.
Bu durum Alman basınında alay konusu olmuş durumda.
Proje başlangıcında 2,5 milyar Euro olarak tahmin edilen maliyet ise şu an itibarıyla 6,6 milyar Euro’ya yükselmiş durumda.
Berlin Brandenburg Havalimanı’nın Hikâyesi
Batı ve Doğu Almanya’nın 1990 yılında birleşmesinin ardından Berlin yeniden, Almanya’nın başkenti olmuştu.
Takip eden yıllarda kent baştan aşağıya yenilenirken sıra tabii olarak havalimanlarının durumuna da gelmişti.
O tarihlerde Berlin’de üç farklı havalimanı faaliyet gösteriyordu:
Tempelhof (THF), Tegel (TXL) ve Schönefeld (SXF).
Yeni havalimanı projesi, neredeyse 20 yıllık bir karar verme sürecinin ardından başlamış ve açılış tarihi olarak 2008 yılı belirlenmişti.
Berlin için tek havalimanlı bir yapı tercih edilmişti. Yani yeni havalimanı açıldığında, diğer üç havalimanı kapatılacaktı. (Tempelhof 2008’de kapatıldı)
Berlin’deki havalimanlarının işletmecisi, 2 Mayıs 1991 tarihinde kurulan Flughafen Berlin Brandenburg GmbH (FBB) adlı şirket.
Bu şirketin %37’şer hissesi Berlin ve Brandenburg eyaletlerine aitken, geri kalan %26 oranındaki bölüm Federal Alman Devleti’nin mülkiyetinde bulunuyor.
Şirket, yeni havalimanının yanı sıra, kentteki mevcut diğer iki havalimanının, Tegel (TXL) ve Schönefeld’in (SXF) de işletmecisi durumunda.
Neticede inşaatına 2,5 milyar Euro tahminî mâliyet ile 5 Eylül 2006 tarihinde başlanan yeni havalimanının planlanan açılış tarihi ilk aşamada 2008 yılından 2011 yılının Ekim ayına; yani kış tarifesine geçiş dönemine kaydırılmıştı.
Ancak çalışmalar bu tarihe yetiştirilemeyerek açılış, 3 Haziran 2012’ye ertelenmişti. Bunun sebebi olarak güvenlik tarama sistemlerinde yaşanan gecikme gösterilmişti.
Projeye büyük bir hassasiyetle yaklaşan Almanlar, yeni havalimanındaki denemelere 2011 yılının Kasım ayında başladı.
Şubat 2012’den itibaren yolcu check-in bagaj sistemlerinin testlerinde yaklaşık 10.000 gönüllü görev aldı ve 2012 yılı Nisan ayı sonunda tüm testler başarıyla sonuçlandı.
Havalimanı otelindeki çarşaf ve yastıklardan, duty-free dükkânlarındaki çikolatalara kadar her şey hazırdı.
Açılış töreni için davetiyeler gönderilmeye başlanmıştı.
Ancak 2012 yılı Mayıs ayı içerisinde havalimanının yangın söndürme sistemlerinde bir sorun tespit edildi.
Hem Almanlar hem de tüm havayolu camiası büyük şaşkınlık içerisindeydi. Zira yeni havalimanının açılışı son anda iptal edilmiş; açılış önce 17 Mart 2013’ye, ve ardından bir kez daha ertelenerek, 27 Ekim 2013 tarihine ötelenmişti.
Bu noktada gecikmenin sebebi olarak ise, yangın söndürme sistemindeki aksaklık ve diğer bazı sorunlar açıklanmıştı.
O tarihlerde Berlin’de yapılan bir ankette halk, gündemde olan açılış tarihine inanmadığını belirtmiş ve projenin içine düştüğü durumdan, Berlin Havalimanı işletmesinin yönetimini sorumlu tutmuştu.
Berlin Belediye Başkanı ve aynı zamanda havalimanı projesini yürüten kurulun başkanı olan Klaus Wowereit, önce projedeki görevinden ve daha sonra da 2014 yılı sonunda belediye başkanlığından istifa etmek zorunda kalmıştı.
Ancak 2013 yılı Ocak ayında, inşaat projesinin teknik patronu Horst Amann tarafından yapılan bir açıklamayla, açılışın ancak 2015 yılı içerisinde yapılabileceği belirtilmişti.
Yangın söndürme sistemindeki aksaklık ve diğer bazı sorunlar sebebiyle projenin bitiş tarihi sürekli sarkıyordu.
2015 yılı ortalarına gelindiğinde, Berlin Havalimanları İdaresi sözcüsü Ralf Kunkel, havalimanı inşaatının en iyi ihtimalle 2016 yılının Mart ayında biteceğini ve yapılacak testlerin ardından açılışın ancak 2017 yılının ikinci yarısında gerçekleştirilebileceğini açıkladı.
Günümüz itibarıyla Berlin Brandenburg Willy Brandt Havalimanı için ön görülen resmî açılış tarihi 2017 yılının üçüncü çeyreği olsa da, yukarda da belirttiğimiz üzere kulislerde açılış için 2020, 2021 ve hatta daha sonraki yıllar telaffuz edilmeye başlandı bile.
Proje hedeflerindeki muazzam sapma, beraberinde bir çok sorunu da getirdi.
Hatırlanacağı üzere, proje aşamasında 2,5 milyar Euro olan ve yapım aşamasında 3 milyar Euro’ya yükseltilen maliyet öngörüsü, önce 4,2 milyar Euro ve son olarak da 5,1 milyar Euro şeklinde güncellenmişti.
2016 yılında alınan 2,2 milyar Euro tutarındaki ilave finansman ile birlikte maliyetin 7 milyar Euro’yu aşması çok da şaşırtıcı olmayacaktır.
Bunun yanı sıra, Berlin için düşünülen tek havalimanlı sistemden de vazgeçilmek zorunda kalındı.
Brandenburg açılsa dahi, Tegel ve Schönefeld’in daha uzunca bir süre Berlin’de hizmet vermeye devam edeceği belirtiliyor.
Zaten yan yana olan Brandenburg ve Schönefeld havalimanı terminallerinin uzun vadede birleştirilmesi de söz konusu.