Havayolu sektörünü ilgilendiren temel formüllerden bahsederken, “şirketleri mukayese ederken dikkat edilmesi gereken en önemli unsur, söz konusu şirketlerin uyguladıkları iş modelleri ve network yapıları. Yani Ryanair’in RASK değerini THY (iş modeli) ile veya İberia’nın ASK miktarını Emirates’inkiyle (ortalama hat uzunluğu) kıyaslamamak gerekiyor.” demiştim.
İş modelini tartışmayı daha sonraya bırakıp, ortalama hat uzunluğu faktörüne bir bakalım.
Söz konusu formüllerin bir çoğunda hesabın içerisinde “kilometre” unsuru yer aldığından, havayolu şirketlerinin performansını kıyaslarken ortalama hat uzunluklarına özellikle dikkat etmek gerekiyor.
Çünkü mesela uçulan kilometre miktarı arttıkça, hem RASK hem de CASK seviyesi düşüyor; matematiğin tabii sonucu…
Tahmin edileceği üzere yakın mesafelerde ortaya çıkan resim bunun tam tersi.
Özellikle iç hat uçuşu olmayan ve/veya yakın mesafelere sefer düzenlemeyen şirketlerin ortalama hat uzunluğunun çok yüksek olduğu görülüyor.
Virgin Atlantic, Singapore, Emirates gibi.
İç hatları olan ve/veya uçuş ağı yakın mesafeli bir yapıya sahip olan şirketlerin hat uzunlukları ise bir hayli düşük.
THY, Lufthansa, Ryanair, Southwest gibi.
Benzer durum hat kârlılığı hesabı yaparken de geçerli. Bir hattın RY’sinin çok yüksek olması tek başına bir gösterge değil. Aynı hattın giderleri de muhtemelen benzer şekilde nispeten yüksek olacaktır.
İşte 2008 yılı işletme sonuçlarına göre şirket bazında ortalama hat uzunlukları.
