Yıllar içerisinde havayolu sektöründe “Hub & Spoke“ yapısının gelişmesiyle birlikte, havalimanlarının profili de kökten değişti.
Bazı havalimanları, güçlü bir hub taşıyıcı sayesinde merkezî konuma gelirken, geri kalan bir çok havalimanı, spoke‘un ucundaki kenar noktalarda kaldı.
Hub konumundakiler ile kenarlardaki havalimanları arasındaki en belirgin farklılıklardan bir tanesi, noktadan noktaya yolcu sayısı ile transfer yolcu sayısı arasındaki dramatik oran.
Uçlarda kalan havalimanlarındaki aktarma oranı düşük seviyelerde kalırken, merkezdekilerde bu oran bir hayli yüksek seviyelere çıkabiliyor.
Tabii bu noktada, önemli bir hub noktası olmakla birlikte, yerel pazarın çok kuvvetli olduğu Londra Heathrow ve Hong Kong gibi havalimanlarında, transfer yolcu oranı nispeten daha düşük oranlarda kaldığını da vurgulamamamız gerekiyor.
Havalimanı işletmecileri genelde, transfer ve noktadan noktaya yolcu oranlarını açıklamıyor.
Bununla birlikte, eldeki bir takım verileri kullanarak bazı çıkarımlarda bulunmak mümkün.
2015 yılında Almanya’da yapılan akademik bir çalışma çerçevesinde, belli başlı havalimanlarının transfer ve noktadan noktaya “tahminî” yolcu oranları elde edilmiş ve biz de bunu Havayolu 101’de paylaşmıştık.
IATA tarafından 2016 yılı verilerine dayanarak hazırlanan bir başka çalışmada ise dünyanın en büyük ilk 10 havalimanındaki yolcu kompozisyonu ele alınmıştı.
Bu kez LinkedIn’de Courtney Miller tarafından paylaşılan bir grafiği değerlendirmek istiyoruz.
2017 yılının Mayıs ayına ait veriler ışığında ve IATA PaxIS programı kullanılarak hazırlanan grafikte, dünya genelinde belli bazı havalimanları bulunuyor.
Bununla birlikte, özellikle Çin’deki havalimanlarının burada yer almadığını belirtmemiz gerekiyor.
Söz konusu çalışmaya göre, ABD’deki Charlotte (CLT) Havalimanı, %71,1 oranındaki transfer yolcu oranı ile listenin ilk sırasında yer alıyor.
Charlotte’u, %70,3 ve %69,9 oranlarıyla Abu Dabi (AUH) ve Doha (DOH) havalimanları takip ediyor.
Yolcu sayısı bakımından dünyanın en büyük havalimanı konumunda bulunan ve Delta Air Lines’ın hub’ı olan Atlanta (ATL) Havalimanı’ndaki transfer yolcu oranı ise %65,2.
Dubai (DXB), Frankfurt (FRA) ve İstanbul Atatürk (IST) havalimanları, birbirlerine yakın transfer oranlarıyla sıralanıyor.
Bu üç havalimanındaki transfer yolcu oranları, %50 civarında gerçekleşmiş.
Londra Heathrow (LHR), Seul Incheon (ICN), Hong Kong (HKG) ve Singapur Changi (SIN) gibi havalimanları ise, yüksek yolcu sayısı ve kargo hacmine sahip olmakla birlikte, noktadan noktaya yolcu oranlarının olduka yüksek olması sebebiyle, bu sıralamada bulunmuyor.