Fastjet, Ne Kadar Başarılı Oldu?

Aralarında easyJet’in kurucusu Sir Stelios Haji Ioannou‘nun da bulunduğu bir grup girişimci tarafından desteklenen Fastjet, 29 Kasım 2012 tarihinde gerçekleştirilen Dar üs Selam-Mwanza seferiyle göklere merhaba demişti.

Stelios’un sahibi olduğu easyGroup ile bir İngiliz yatırım firması olan Rubicon Diversified Investments, 2011 yılının Aralık ayında yaptıkları açıklama ile, Afrika kıtasına hitap edecek bir düşük maliyetli havayolu şirketi için fizibilite çalışmalarına başladıklarını duyurmuşlardı.

easyJet’te olduğu gibi Fastjet’te de, Airbus A319 tipi uçaklar tercih edilmişti.

İlk aşamada beş adet uçakla operasyona başlayıp, bir sene içerisinde 15 uçağa ulaşılması hedefleniyordu.

Angola, Gana, Kenya ve Tanzanya’da üslenmeyi planlayan şirket, yılda 750 bin yolcuya hizmet vermeyi amaçlıyordu.

Belki de bu yeni girişim sayesinde Afrika sivil havacılık pazarının yıllardır konuşulagelmekte olan potansiyeli gerçek manada değerlendirilmiş olacaktı.

2011 yılında dünya genelindeki havayolu şirketleri tarafından üretilen ücretli yolcu kilometre rakamlarına bakıldığında, bu durum çok daha rahat bir biçimde anlaşılıyor.

Afrika, dünya genelindeki ÜYK’nın sadece %0,6′sını üretebiliyor.

Nüfusu Afrika’nın 50′de 1′i olan Avustralya’nın ürettiği ÜYK oranı ise %1,6.

Fastjet, Ne Kadar Başarılı Oldu?

Afrika’nın son 10-15 yılına bakıldığında, sivil havacılık açısından durum son derece karanlık görünüyor.

Bu süre zarfında kara kıtada 40’a yakın sayıda yeni havayolu şirketi kurulmuş.

Ve bu girişimlerin tamamı başarısızlıkla sonuçlanmış.

Tüm bu olumsuz tabloya karşın Fastjet, hedeflediği başarıya ulaşarak Afrika kıtasını dönüştürme yolundaki ilk adımı atmayı amaçlıyordu.

Ancak aradan geçen üç senenin ardından, Fastjet için de durumun pek parlak olmadığı söylenebilir.

Operasyona başlamasının ardından bir yıl içerisinde filosundaki uçak sayısını 15’e yükseltmeyi hedefleyen şirket, şu anda sadece 6 uçakla hizmet veriyor.

Fastjet’in uçuş yaptığı destinasyon sayısı da 11’de kaldı.

Şirket günümüz itibarıyla Tanzanya’da Dar üs Selam, Kilimanjaro, Mwanza, Mbeya ve Zanzibar, Güney Afrika’da Johannesburg, Zambiya’da Lusaka, Zimbabwe’de Harare ve Victoria Falls, Uganda’da Entebbe ve Kenya’da Nairobi noktalarına sefer düzenliyor.

Üç yılın sonunda toplam zarar 300 milyon USD’ye yaklaştı.

Gidişattan pek de hoşnut olduğu söylenemeyecek olan Sir Stelios Haji-Ioannou en sonunda Fastjet’e müdahale etmek zorunda kaldı.

Sir Stelios’un ısrarlı talepleri sonucunda, şirketin kuruluşundan bu yana CEO’su olan Ed Winter’ın, 18 Mart 2016 tarihi itibarıyla görevinden ayrılacağı açıklandı.

Geçtiğimiz ay Fastjet yönetim kurulu başkanı Colin Child’a bir mektup gönderen Sir Stelios, mevcut yönetime olan inancını kaybettiğini belirtmiş ve ciddi bir biçimde maliyet azaltıcı tedbirlere başvurulmadığı takdirde, çok yakın bir gelecekte şirkette nakit krizi yaşanacağını vurgulamıştı.

Gerçekten de Mart ayı başında Fastjet’ten yapılan bir açıklamada, yeni finansal kaynak bulmak zorunda olunduğu itiraf edilmişti.

Fastjet’te halen %12 oranında hisseye sahip olan Sir Stelios bununla da kalmamış, baş danışman Krista Bates’in de istifasını talep etmişti.

Bates, 14 Mart 2016 tarihinde görevinden ayrılmıştı.

Havayolu 101 olarak temennimiz, Afrika kıtasının entegrasyonu için çok önemli olan Fastjet’in yönetim kademesindeki tazelenmenin ardından yoluna başarıyla devam etmesi yönünde.