airberlin, Aer Lingus, Air Seychelles, Virgin Australia derken, Etihad Airways şimdi de Sırbistan’ın bayrak taşıyıcı havayolu şirketi JAT’a mı ortak oluyor?
Sıbistan Mâliye Bakanı Mladjan Dinkic’in Abu Dabi ziyareti sonrası, kendisine uzun zamandır güçlü bir ortak arayan JAT’ın adı bu kez de Etihad Airways ile anılmaya başlandı.
Söz konusu ziyarette, Birleşik Arap Emirlikleri’nin Sırbistan’a, 400 milyon USD tutarında borç vermesi karara bağlandı.
Bunun yanı sıra, çok eski bir filosu ve yönetim yapısı bulunan; bu yüzden de istikrarlı bir biçimde zarar etmekte olan JAT’ın %49’luk payının, Etihad tarafından satın alınması gündeme geldi.
Mladjan Dinkic tarafından dile getirilen senaryoya göre, önümüzdeki Nisan ayının ortalarında Etihad ve JAT arasında bir anlaşmanın imzalanması ve bunu takip eden bir iki ay içerisinde de uzun soluklu bir stratejik işbirliğine gidilmesi söz konusu.
JAT’a tâlip olacak müşterileri cesaretlendirmek isteyen Sırbistan hükûmeti, şirketin 170 milyon Euro mertebesindeki borçlarını devralmayı, Airbus’tan satın alınması düşünülen altı yeni uçağın kirasını ödemeyi ve işten çıkarılması muhtemel personelin kıdem tazminatlarını ödemeyi kabul ediyor.
Öte yanda, Etihad’ın, JAT’ın filosunu desteklemek amacıyla, Haziran ayında filosuna dahil edeceği dört adet Airbus tipi uçağı finansal kiralama yöntemi ile JAT’a kaydırabileceği de dile getiriliyor.
Ayrıca EX-YU Aviation News adlı havacılık blogunda bir hayli enteresan bir iddiaya yer verilmiş.
Habere göre Sırbistan hükûmeti önümüzdeki saatlerde, bir kaç yıl önce JAT’ın Belgrad – Abu Dabi seferlerini durdurarak JAT ile Etihad arasındaki ilişkinin kopmasına yol açan JAT CEO’su Vladimir Ognjenović’in görevine son verecek.
JAT filosunda halen 20-25 yıllık 10 adet Boeing 737-300 ve dört adet ATR 72-200 tipi uçak bulunuyor. Şirket, Avrupa ve Ortadoğu’da 30 civarında noktaya sefer düzenliyor.
İşin doğrusuna bakmak gerekirse, geçtiğimiz yıllarda adı aralarında Aeroflot ve Türk Hava Yolları’nın da bulunduğu bir çok havayolu şirketi ile anılan JAT, Havayolu 101’in küçük balık sendromu olarak adlandırdığı durumdan muzdarip.
Geçtiğimiz yıl arka arkaya sektöre veda etmek zorunda kalan Malev ve Spanair’in dışında, Adria, LOT, CSA, Tarom, Air Baltic, Estonian Air, Croatia Airlines, Air Moldova gibi özellikle Doğu Avrupa devletlerine ait havayolu şirketleri, küçük balık kategorisinden bir türlü kurtulamıyorlar.
Bu durum bu şirketlerin bir çok açıdan, ölçek ekonomisi kavramından faydalanamamasını beraberinde getirirken, istikrarlı bir biçimde kâr edebilmelerini de engelliyor.
İlave olarak, Ryanair ve easyjet’in yanı sıra Orta ve Doğu Avrupa’da üslenmiş olan Wizz Air, söz konusu bölgedeki eski bayrak taşıyıcıların başını fena halde ağrıtmaya devam ediyor.
Bu şartlar altında, AB bünyesindeki küçük havayolu şirketlerinin fazla bir seçimi bulunmuyor.
Ya sektörü tamamen terk etmek, ya da yabancı bir yatırımcının çatısı altına girerek yaşamaya en azından bir süre daha devam etmek.
Bakalım JAT, yıllardır arzu ettiği beyaz atlı prensine bu defa kavuşabilecek mi?