Havayolu 101’de ele aldığımız König Olayı büyük ses getirdi.
König Olayı aslında herhangi bir gizliliği bulunmayan, bundan 70 sene kadar evvel Türkiye kamuoyuna mâl olmuş bir hadise.
Ancak aradan uzun zaman geçince, tabii olarak unutuluyor.
Hatırlamak gerekirse; Ekrem Hamdi Bakan ya da kendisine yakıştırdığı adıyla Ekrem König, yıllar içerisinde geliştirdiği yurt içi ve yurt dışı bağlantıları sayesinde, bir hayli etkin bir konuma gelmişti.
Uluslararası çapta gerçekleştirilen bir sahtecilik olayının içerisinde yer alarak, İspanya’daki iç savaşın taraflarına aktarılmak üzere Kanada’dan savaş uçağı siparişi verilmesine ön ayak olmuştu.
Ama bu sipariş, Türkiye Cumhuriyeti için verilmiş gibi gösterilmişti.
König Olayı’ndaki Uçak Üreticisi Kim?
Pek iyi; haberi olmadan böylesi bir komplonun içerisinde yer alan Kanadalı uçak üreticisi firma hangisi?
Havayolu 101 Arşiv Departmanı tarafından New York Times arşivinden yapılan bir araştırma, gerçeği su yüzüne çıkarttı.
29 Ekim 1938 – Ottawa mahreçli bir haberde, Türkiye’ye gönderilmek üzere gemiyle yola çıkarılan 34 adet savaş uçağının, bunun yerine, İspanya’daki Cumhuriyetçiler’e teslim edildiği belirtiliyor.
Bu durumun ortaya çıkması sonucunda başlatılan soruşturmada, uçak üreticisi firmanın olayla ilgili herhangi bir kötü niyetinin olmadığı sonucuna varılmış.
Türkiye – İspanya – Kanada üçgenindeki firmanın, Montreal merkezli Canadian Car and Foundry olduğu yine aynı haberde yer alıyor.
Firmanın başkan yardımcısı W.F.Angus tarafından yapılan açıklamaya göre, yapılan sahtecilik hakkında hiç bir bilgileri bulunmuyor.
Ekrem König’in de içerisinde yer aldığı uluslararası çete her şeyi o kadar iyi ayarlamış ki, uçaklar Kanada topraklarında Türkiye Cumhuriyeti yetkilileri kimliğiyle teslim alınarak, ödemenin tamamı uçaklar fabrikadan çıkmadan yapılıyor.
Bu olayla ilgili soruşturmada neden ABD’nin de etkin bir biçimde yer aldığı, Canadian Car and Foundry (CCF) adlı firmanın üretim modelinden anlaşılıyor.
Temelleri 1897 yılına kadar giden CCF’nin resmî olarak kuruluşu 1909 yılını buluyor.
İlk yıllarda otobüs ve demiryolu araçları üreten firma, sonraki dönemde uçak üretimine de el atıyor.
ABD’li firmaların lisansı altında ve ABD’den parça ithal ederek üretim yapmakta olan CCF, bu ülkenin yakın gözetimi altında bulunuyor.
Curtiss, de Havilland, Consolidated, Bristol ve Hawker gibi şirketlerin lisansı ile üretim yapan CCF, zamanla kendi uçak modellerini de üretmeye çalışıyor.
Ancak farklı iki modelden sadece birer adet üretilen bu girişimler pek uzun soluklu olamıyor ve projeler kısa süre sonra iptal ediliyor.
Yıllar içerisinde bir çok kez el değiştiren CCF en nihayetinde 1992’de Bombardier Transportation tarafından satın alınıyor ve yine bu firmanın Thunder Bay, Ontario’daki demiryolu araçları üretim ünitesi olarak kurumsal hayatına devam ediyor.