Bugün (2 Ekim), hem bayrak taşıyıcısı olduÄŸu ülkenin dünya finans sistemindeki yeri hem de mâlî açıdan saÄŸlamlığı sebebiyle “uçan banka” olarak adlandırılan Swiss Air’in yere iniÅŸinin (grounding) yıldönümü.
Uçaklarına yüklenecek akaryakıt için dahi nakit para bulamaz hale gelen şirket, 2 Ekim 2001 tarihinde tüm uçuşlarını süresiz olarak durdurmuştu.
Borçları sebebiyle şirketin bazı uçaklarına el konulmuştu.
Ä°sviçre bankaları, hükümet ve rakip ÅŸirket Crossair, Swiss Air’i kurtarmak amacıyla devreye sokulmuÅŸtu.
Ancak bu konuda bir konsensus sağlanamayınca, şirketin iflası kabul edilmiş, yerine yeni bir havayolu, Swiss kurulmuştu.
Swiss de hedeflenen başarıya ulaşamayınca, yine yeni bir şirket kurularak 2005 yılında Lufthansa bünyesine katılmıştı.
1919 yılında kurulan Ad Astra Aero ve 1925’te kurulan Balair’in birleÅŸmesiyle 1931 yılında göklere merhaba diyen bu köklü ÅŸirket, nasıl olmuÅŸtu da nakitsiz kalmıştı?
Hem de kasasında bulunan bol miktarda nakit sebebiyle “uçan banka” olarak adlandırılırken…
Swiss Air, 1989 yılında imzalan bir anlaÅŸma ile Delta Air Lines ve Singapore Airlines ile birlikte, “Global Excellence” adı verilen havayolu ittifakını kurar.
1990’da bu kez, SAS, Austrian Airlines ve Finnair ile birlikte “European Quality Alliance” adlı ittifaka imza atılır. Bu ittifak ilerleyen yıllarda bizlerin de aÅŸina olduÄŸu “Qualiflyer Group” adını alır.
Swiss Air 1990’larda büyük bir hızla geniÅŸleme politikasını sürdürür.
Sabena, Air Liberté, AOM, Air Littoral, Volare, LOT, Air Europe, TAP Portugal, Türk Hava Yolları, South African Airways, Portugalia ve LTU adlı havayolu ÅŸirketlerine ya hissedar olunur, ya da bu ÅŸirketler Qualiflyer’e üye yapılır.
Yeni binyıla girerken Swiss Air’in kasasında artık o meÅŸhur nakit bolluÄŸundan eser kalmamıştır.
11 Eylül 2001 saldırısı, Swiss Air’e inen son darbe olur.
Ticarî havayolu sektörünün saldırıdan menfî ÅŸekilde etkilenmesi sonucunda Swiss Air iyice zora girer. Ä°sviçre’nin dünyaca ünlü bankalarından UBS, Swiss Air’in kredi hattını kapatarak adeta ÅŸirketi bitiren son noktayı koyar.
Banka, bu hareketi sebebiyle yoÄŸun ÅŸekilde eleÅŸtirilir. UBS kısaltması müstehzi bir biçimde “United Bandits of Switzerland” ve bankanın CEO’su Marcel Ospel ise “bin Ospel” olarak anılır.
Böylece, Swiss Air’in 10 yıl boyunca sürdürmüş olduÄŸu ÅŸirket satın alarak büyüme politikası hüsranla neticelenmiÅŸ olur.
